Viêm xoang sàng nguy hiểm đến mức nào và cách điều trị ra sao?

Viêm xoang sàng, một dạng viêm xoang ảnh hưởng đến khu vực hai bên mắt, là vấn đề không thể xem nhẹ. Nếu không được điều trị đúng cách, viêm xoang sàng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài. Việc điều trị viêm xoang sàng đòi hỏi sự kết hợp giữa phương pháp điều trị tích cực và kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ, giúp ngăn ngừa bệnh tái phát và bảo vệ sức khỏe của người bệnh. Vậy viêm xoang sàng nguy hiểm như thế nào và chúng ta cần áp dụng những phương pháp điều trị nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này.

Viêm xoang sàng là gì?

Viêm xoang sàng là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại niêm mạc các xoang sàng, một bộ phận quan trọng trong hệ thống xoang mặt. Các xoang này bao gồm bốn khoang rỗng, thông với nhau, nằm ở khu vực giữa hai mắt. Khi viêm xoang sàng, niêm mạc trong các khoang này bị viêm, dẫn đến sự ứ đọng của dịch mủ, gây bít tắc và tạo áp lực lớn lên khu vực xoang sàng, gây ra các triệu chứng khó chịu như đau đầu, nghẹt mũi và khó thở.

Viêm xoang sàng có thể chia thành hai loại chính:

• Viêm xoang sàng trước: Là tình trạng viêm xảy ra ở phần xoang sàng gần với xoang trán và xoang hàm, tiếp giáp với các hốc mũi và hốc mắt. Đây là dạng viêm thường gặp hơn và có thể gây ra cảm giác đau nhức ở khu vực trán và vùng mũi.
• Viêm xoang sàng sau: Đây là dạng viêm xảy ra ở phần xoang sàng nằm sâu hơn, gần với khu vực phía sau gáy. Dạng viêm này có thể khó nhận diện hơn vì các triệu chứng có thể không rõ ràng như viêm xoang sàng trước. (1)

Nguyên nhân dẫn đến viêm xoang sàng?

Viêm xoang sàng có thể xảy ra do nhiều yếu tố khác nhau, từ tác động bên ngoài cho đến các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến khiến bạn dễ mắc phải tình trạng viêm xoang sàng:

Dị ứng

Dị ứng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây viêm xoang sàng. Các tác nhân dị ứng như phấn hoa, bụi nhà, lông động vật, hay phấn thực vật có thể khiến cơ thể phản ứng mạnh, gây tổn thương niêm mạc xoang. Phản ứng viêm do dị ứng khiến niêm mạc trong các xoang bị kích thích và gây tắc nghẽn, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus xâm nhập, dẫn đến viêm.

Nhiễm trùng

Nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus là nguyên nhân phổ biến khác khiến niêm mạc xoang bị viêm. Các vi khuẩn như Streptococcus pneumoniae và Haemophilus influenzae thường xuyên là tác nhân gây ra tình trạng viêm xoang sàng. Khi hệ thống miễn dịch không đủ mạnh để chống lại nhiễm trùng, vi khuẩn có thể phát triển và gây tổn thương nặng hơn.

Polyp mũi

Polyp mũi là những khối u nhỏ, mềm, phát triển trên niêm mạc xoang và có thể gây tắc nghẽn các khoang xoang. Việc tắc nghẽn này làm cản trở dòng chảy của dịch mũi, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển trong xoang, dẫn đến viêm xoang sàng.

Bất thường về cấu trúc xương sàng

Một số người có cấu trúc xương sàng bất thường, như xoang sàng hẹp hoặc bị dị dạng. Điều này làm cho dịch mũi không thể thoát ra ngoài dễ dàng, dẫn đến tình trạng ứ đọng dịch trong xoang và tăng nguy cơ viêm.

Môi trường ô nhiễm

Ô nhiễm không khí, khói thuốc lá và các chất kích thích khác trong môi trường có thể làm tổn thương niêm mạc xoang. Các yếu tố này làm tăng khả năng gây viêm xoang sàng do niêm mạc dễ bị kích thích và tổn thương.

Nhiễm trùng răng miệng

Nhiễm trùng răng miệng, đặc biệt là viêm nướu và viêm nha chu, có thể lan từ vùng miệng lên các xoang và gây viêm xoang sàng. Vi khuẩn từ các vùng bị nhiễm trùng có thể lan qua các ống thông khí và mô mềm xung quanh, xâm nhập vào xoang và gây viêm nhiễm.

Suy giảm hệ miễn dịch

Khi hệ miễn dịch suy yếu, cơ thể không thể chống lại các tác nhân gây hại như vi khuẩn và virus. Điều này tạo cơ hội cho các tác nhân gây bệnh phát triển trong xoang, dẫn đến tình trạng viêm. Những người mắc các bệnh lý như HIV/AIDS hoặc đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch dễ có nguy cơ cao mắc viêm xoang sàng.

Viêm xoang sàng có nguy hiểm không?

Viêm xoang sàng, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là do vị trí các xoang nằm gần mắt và sọ não. Các biến chứng này không chỉ gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe mà còn có thể ảnh hưởng lâu dài đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Dưới đây là một số biến chứng nguy hiểm mà viêm xoang sàng có thể gây ra.

Đau nhức mắt và các vấn đề về thị lực

Viêm xoang sàng cấp tính có thể gây đau nhức và sưng đỏ mắt. Tình trạng viêm này có thể lan đến mí mắt, làm mí mắt bị viêm, sưng tấy và có mủ. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh thị giác, dẫn đến giảm thị lực. Trong trường hợp nghiêm trọng, viêm có thể gây áp xe nhãn cầu, làm tổn thương mắt và trong một số trường hợp có thể dẫn đến mất thị lực hoàn toàn.

Biến chứng ở đường hô hấp dưới

Viêm xoang sàng không chỉ gây ảnh hưởng đến các xoang mũi mà còn có thể lan đến các bộ phận khác của đường hô hấp, như viêm amidan, viêm họng hoặc áp xe họng. Những biến chứng này có thể gây khó khăn trong việc thở và nuốt, gây cảm giác đau đớn và khó chịu.

Viêm tai và các vấn đề về thính lực

Viêm xoang sàng nếu không điều trị có thể lan xuống tai, gây viêm tai giữa và tích tụ mủ trong tai. Khi mủ tích tụ trong tai, nó có thể gây áp lực lên màng nhĩ và nếu để lâu có thể làm thủng màng nhĩ, dẫn đến tình trạng điếc. Trong những trường hợp nghiêm trọng, viêm tai có thể phát triển thành viêm màng não mủ, một tình trạng cực kỳ nguy hiểm và có thể đe dọa đến tính mạng.

Dấu hiệu nhận biết viêm xoang sàng

Mặc dù viêm xoang sàng không phải là căn bệnh đe dọa trực tiếp đến tính mạng, nhưng các triệu chứng của bệnh có thể gây ra rất nhiều khó khăn và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của người bệnh. Dưới đây là một số dấu hiệu điển hình của viêm xoang sàng mà bạn cần lưu ý.

Đau nhức hai bên thái dương

Đây là triệu chứng phổ biến nhất của viêm xoang sàng. Người bệnh thường cảm thấy đau nhức ở hai bên thái dương, đặc biệt là khi cúi xuống hoặc khi thay đổi tư thế. Cảm giác này có thể kéo dài và gây khó chịu, làm ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.

Khó thở

Khi các xoang bị tắc nghẽn bởi dịch nhầy và viêm, việc thở qua mũi trở nên khó khăn hơn. Tình trạng nghẹt mũi thường xuyên gây cảm giác ngột ngạt, khó thở và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ cũng như khả năng tập trung trong công việc.

Đau nửa sau gáy và đỉnh đầu

Ngoài đau ở vùng thái dương, viêm xoang sàng còn có thể gây đau ở phía sau gáy và đỉnh đầu. Cơn đau này do sự tắc nghẽn dịch nhầy trong các xoang gây áp lực lên các vùng này, khiến người bệnh cảm thấy căng thẳng và mệt mỏi.

Dịch nhầy chảy xuống cổ họng

Một triệu chứng khá phổ biến của viêm xoang sàng là dịch nhầy không chảy ra ngoài mũi mà lại chảy xuống cổ họng. Điều này gây cảm giác vướng víu, khạc nhổ liên tục và cổ họng cảm thấy khó chịu. Người bệnh có thể phải liên tục khạc nhổ để loại bỏ dịch nhầy.

Ho dài về đêm

Cơn ho kéo dài, đặc biệt vào ban đêm, là một dấu hiệu khác của viêm xoang sàng. Khi dịch nhầy chảy xuống cổ họng, nó có thể kích thích cổ họng và gây ho, làm gián đoạn giấc ngủ và khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi vào sáng hôm sau.

Mắt mờ

Áp lực và viêm trong vùng mặt do viêm xoang sàng có thể khiến mắt bị mờ. Cảm giác mắt không rõ ràng, có thể xuất hiện trong các giai đoạn nặng của bệnh, đặc biệt khi viêm ảnh hưởng đến các cấu trúc xung quanh mắt.

Nóng sốt

Trong một số trường hợp, viêm xoang sàng có thể đi kèm với triệu chứng sốt, kèm theo cảm giác mệt mỏi và ớn lạnh. Đây là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang phản ứng với nhiễm trùng hoặc viêm trong xoang.

Cách điều trị viêm xoang sàng tại nhà

Viêm xoang sàng là căn bệnh gây ra nhiều khó chịu cho người mắc phải. Tuy nhiên, với các phương pháp điều trị đúng đắn, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát và làm giảm các triệu chứng của bệnh. Dưới đây là một số cách trị viêm xoang sàng hiệu quả mà bạn có thể áp dụng ngay tại nhà.

Chữa viêm xoang bằng phương pháp xông mũi

Xông mũi là một trong những phương pháp điều trị viêm xoang sàng đơn giản nhưng hiệu quả. Bạn có thể thực hiện bằng cách chuẩn bị một chiếc nồi nước nóng đang bốc hơi. Sau đó, trùm một miếng vải kín lên đầu và nồi nước, để hơi nước đi qua đường mũi. Phương pháp này nên được thực hiện đều đặn, ít nhất hai lần mỗi ngày.

Để tăng hiệu quả điều trị, bạn có thể thêm các thảo dược như ngải cứu, bạc hà, sả vào trong nồi nước. Các tinh chất trong thảo dược này có khả năng xoa dịu cơn đau ở vùng mũi và cổ họng, giúp làm giảm các triệu chứng viêm xoang sàng nhanh chóng.

Cách trị viêm xoang sàng tại nhà bằng nước muối sinh lý

Nước muối sinh lý không chỉ có tác dụng làm sạch mũi mà còn giúp kháng khuẩn mạnh mẽ, giảm nguy cơ nhiễm trùng và hỗ trợ thông thoáng các xoang. Để thực hiện, bạn chỉ cần sử dụng bình rửa mũi, bơm nước muối vào mũi, thực hiện từ 1 đến 2 lần mỗi ngày. Phương pháp này giúp giảm cơn đau, cải thiện sự thông thoáng cho mũi, đồng thời làm dịu tình trạng viêm nhiễm.

Tăng độ ẩm không khí

Môi trường khô ráo có thể khiến viêm xoang trở nên nghiêm trọng hơn. Để giảm nguy cơ bệnh tái phát, bạn nên trang bị máy tạo ẩm cho không gian sống. Máy tạo ẩm giúp duy trì độ ẩm cần thiết cho cơ thể, đồng thời hạn chế tình trạng khô mũi, giúp giảm thiểu tác động của viêm xoang.

Bấm huyệt chữa viêm xoang

Bấm huyệt là một phương pháp điều trị truyền thống hiệu quả đối với viêm xoang. Bằng cách tác động lên các huyệt đạo có liên quan đến các xoang mũi, phương pháp này giúp làm thông thoáng xoang, giảm sưng viêm và cải thiện lưu thông khí huyết. Bấm huyệt đúng cách sẽ giúp làm giảm triệu chứng của viêm xoang sàng, mang lại cảm giác thoải mái cho người bệnh.

Duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh

Một chế độ sinh hoạt lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị viêm xoang. Việc tập thể dục đều đặn và duy trì chế độ ăn uống hợp lý giúp nâng cao sức đề kháng và phòng ngừa các bệnh liên quan đến viêm xoang. Các thực phẩm giàu kháng khuẩn như tỏi, gừng, củ cải trắng và mật ong có thể giúp giảm viêm và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Chữa viêm xoang sàng sau với các bài thuốc tự nhiên

Viêm xoang sàng sau có thể khó điều trị hơn do cấu trúc giải phẫu phức tạp. Tuy nhiên, bạn có thể áp dụng một số bài thuốc tự nhiên để hỗ trợ điều trị, như:

• Rượu hạt gấc: Rượu hạt gấc có tác dụng cải thiện sự lưu thông khí huyết, kháng viêm và diệt khuẩn mạnh mẽ, giúp làm thông thoáng các xoang.
• Gừng và hành khô: Gừng chứa cineol có khả năng kháng khuẩn, kết hợp với hành khô sẽ tăng cường hiệu quả kháng khuẩn và giúp thông thoáng xoang.
• Kinh giới: Kinh giới có tác dụng kháng viêm và giải độc, giúp giảm các triệu chứng của viêm xoang, đồng thời hỗ trợ điều trị các nhiễm trùng đường hô hấp.

Cách phòng ngừa viêm xoang sàng hiệu quả

Viêm xoang sàng có thể gây ra nhiều phiền toái trong sinh hoạt hàng ngày và ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa bệnh viêm xoang sàng bằng cách thực hiện các biện pháp đơn giản sau đây:

Thường xuyên rửa tay bằng xà bông diệt khuẩn

Việc rửa tay đúng cách là một trong những cách phòng ngừa hiệu quả các bệnh về xoang, đặc biệt là khi bạn tiếp xúc với các tác nhân gây nhiễm trùng. Xà bông diệt khuẩn giúp loại bỏ vi khuẩn và virus, giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm từ môi trường bên ngoài vào cơ thể.

Tiêm phòng vắc xin cúm và phế cầu khuẩn

Các loại virus cúm và vi khuẩn phế cầu có thể gây ra viêm nhiễm đường hô hấp, dẫn đến viêm xoang sàng. Do đó, việc tiêm phòng vắc xin cúm hàng năm và vắc xin phế cầu khuẩn giúp tăng cường sức đề kháng và bảo vệ cơ thể khỏi những tác nhân gây bệnh này.

Tránh tiếp xúc với nguồn bệnh

Khi có dịch cúm hoặc các bệnh lý viêm nhiễm đường hô hấp khác, bạn nên hạn chế đến những nơi đông người, tránh tiếp xúc với người đang mắc bệnh. Điều này sẽ giúp giảm nguy cơ bị lây nhiễm và mắc phải các bệnh về xoang.

Không hút thuốc lá và tránh khói thuốc lá

Khói thuốc lá không chỉ gây hại cho hệ hô hấp mà còn làm tổn thương niêm mạc mũi và xoang, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Do đó, việc không hút thuốc và tránh xa môi trường có khói thuốc là một biện pháp quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe mũi xoang.

Sử dụng máy tạo độ ẩm trong mùa hanh khô

Khi thời tiết trở lạnh hoặc khô hanh, không khí trong nhà có thể thiếu độ ẩm, gây khô mũi và làm tăng nguy cơ viêm xoang. Sử dụng máy tạo độ ẩm trong nhà sẽ giúp duy trì độ ẩm cần thiết cho hệ hô hấp, giúp các xoang hoạt động bình thường và ngăn ngừa bệnh viêm xoang sàng.

Giữ ấm cơ thể trong thời tiết lạnh

Khi mùa đông đến, việc giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng đầu và cổ, là rất quan trọng. Hơi lạnh có thể làm giảm khả năng chống lại vi khuẩn và virus của cơ thể, dẫn đến các bệnh về xoang. Hãy nhớ đội mũ ấm, đeo khẩu trang khi ra ngoài trời lạnh để bảo vệ sức khỏe mũi xoang.

Kết luận

Mong rằng bài viết trên đây giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị giúp bạn chủ động trong việc quản lý bệnh, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống. Nếu bạn đang gặp phải các dấu hiệu của viêm xoang sàng hoặc cảm thấy tình trạng không được cải thiện sau khi áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà, đừng ngần ngại tìm đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị đúng cách. Việc phát hiện và điều trị sớm là chìa khóa giúp bạn kiểm soát tốt bệnh viêm xoang và bảo vệ sức khỏe một cách toàn diện.

Bài viết được tham khảo thông tin tại:

(1). Felman, A. (2023, April 19). Everything you need to know about sinusitis. https://www.medicalnewstoday.com/articles/149941#types

(Bệnh viện đa khoa Tâm Anh). Viêm xoang sàng: Nguyên nhân, triệu chứng, vị trí và cách phòng. https://tamanhhospital.vn/viem-xoang-sang/