10 vấn đề thường gặp khi nuôi con bằng sữa mẹ và cách xử lý

Nuôi con bằng sữa mẹ là một hành trình thiêng liêng nhưng cũng đầy thử thách. Mặc dù đây là nguồn dinh dưỡng tự nhiên và tốt nhất cho bé, nhiều bà mẹ vẫn gặp phải những khó khăn không ngờ tới. Từ những hiểu lầm phổ biến đến các vấn đề thực tế như tắc tia sữa, bé bú kém hay mất sữa, mỗi thử thách đều cần cách xử lý phù hợp để đảm bảo bé phát triển khỏe mạnh. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá 10 vấn đề thường gặp khi nuôi con bằng sữa mẹ và cách xử lý hiệu quả.

Đau buốt khi cho con bú

Nhiều bà mẹ gặp phải tình trạng đau buốt đầu ti khi cho con bú, nguyên nhân chính thường do bé bú chưa đúng cách. Nếu cơn đau kéo dài hơn một phút sau khi bé ngậm ti, có thể bạn cần kiểm tra lại tư thế bú.

Cách xử lý:

Đảm bảo bé ngậm bắt vú đúng cách: Miệng bé nên mở rộng, ngậm kín cả núm vú và một phần quầng vú.
Cằm và mũi bé phải chạm nhẹ vào ngực mẹ, má bé căng tròn khi bú.
Dùng tay nâng nhẹ bầu vú để hỗ trợ bé bú dễ dàng hơn, giữ tư thế thoải mái cho cả mẹ và bé.
Kê gối mềm dưới lưng và mông bé để nâng bé lên ngang bầu ngực.
Nếu núm vú bị khô hoặc đau rát, có thể sử dụng kem dưỡng chứa Lanolin để làm dịu và bảo vệ vùng da nhạy cảm.
Nếu tình trạng đau kéo dài, hãy kiểm tra xem có dấu hiệu nhiễm nấm hay tổn thương đầu ti không để có hướng xử lý kịp thời.

Nứt cổ gà hay nứt đầu ti

Đây là “nỗi khổ” mà hầu hết mẹ cho con bú đều phải trải qua. Có rất nhiều nguyên nhân gây nứt cổ gà khi cho con bú như nấm, da khô, bé mút sữa không đúng cách và tư thế bú không đúng. Trong tuần đầu cho bú, núm vú có thể bị nứt và chảy máu do bé mút ngậm đầu ti chưa tốt. Nếu sữa mẹ có lẫn máu do núm vú bị nứt, bạn vẫn có thể cho bé bú như bình thường.

Cách xử lý:

Cho bé bú thường xuyên hơn. Khi bé ít đói, lực mút núm vú của bé sẽ nhẹ nhàng và giúp bạn ít cảm thấy đau.
Vệ sinh đầu ti mỗi ngày bằng nước sạch, tránh dùng cồn, xà phòng, thuốc trị khô da hay nước hoa.
Dùng sữa mẹ thoa lên núm vú và để sữa khô tự nhiên để hỗ trợ làm lành vết nứt.
Sử dụng kem lanolin không cần kê toa chuyên dùng cho bà mẹ trong thời kỳ cho con bú.
Bạn cũng có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau nhẹ như acetaminophen hay ibuprofen trước khi cho bé bú 30 phút nếu cần.

Tắc tuyến sữa

Tắc tuyến sữa là tình trạng ống dẫn sữa bị tắc nghẽn khiến sữa bị ứ lại tại nang sữa và các đường ống phía sau, gây sưng tấy, đau nhức và làm đầu vú căng cứng. Dấu hiệu tắc tia sữa dễ nhận biết là ngực xuất hiện khối u cứng, sưng đỏ, gây đau nhức. Nếu bạn bị sốt kèm theo thì có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng do tắc tuyến sữa.

Nguyên nhân:

Không cho con bú sớm và thường xuyên khiến lượng sữa ứ đọng trong hệ thống tuyến sữa.
Mặc áo ngực không phù hợp (quá chật).
Căng thẳng trong giai đoạn cho con bú.

Chế độ dinh dưỡng chưa hợp lý

Vệ sinh đầu vú không kỹ khiến vi khuẩn xâm nhập.

Cách xử lý:

Chườm ấm kết hợp với massage và dụng cụ hút sữa để khai thông dòng sữa.
Nếu các triệu chứng không thuyên giảm, hãy đi khám để bác sĩ chẩn đoán và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

Viêm vú – Nỗi ám ảnh của nhiều mẹ sau sinh

Viêm vú là một tình trạng nhiễm trùng thường gặp ở các bà mẹ cho con bú, với triệu chứng như sốt, đau nhức vùng ngực, cảm giác giống như bị cúm. Nguyên nhân chính có thể do:

Núm vú nứt kéo dài, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.
Ống dẫn sữa bị tắc, sữa ứ đọng gây viêm.

Mẹ bị viêm vú có nên tiếp tục cho con bú không?

Cách điều trị viêm vú:

Chườm ấm lên vùng bị viêm để giảm đau.
Dùng kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ.
Xoa bóp nhẹ nhàng vùng ngực để giảm tắc sữa.
Nếu tình trạng không thuyên giảm, mẹ nên đi khám để được điều trị kịp thời.

Đừng quá lo lắng khi mẹ mất sữa đột ngột

Mất sữa là tình trạng tuyến sữa đột ngột ngừng sản xuất, ngực trở nên xẹp và không thể vắt ra sữa.

Nguyên nhân gây mất sữa:

Chế độ ăn uống không đủ chất dinh dưỡng.
Căng thẳng, stress, trầm cảm sau sinh ảnh hưởng đến hormone tiết sữa.
Bé bú ít hoặc bú sai tư thế làm giảm phản xạ tiết sữa.
Tác dụng phụ của một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc kháng sinh

Cách khắc phục:

Cho bé bú đúng tư thế, đều đặn để kích thích tuyến sữa.
Bổ sung thực phẩm lợi sữa như yến mạch, sữa gạo, rau ngót, móng giò…
Nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ giấc.
Uống đủ nước (khoảng 2 – 2,5 lít/ngày).
Massage ngực để kích thích tuyến sữa hoạt động trở lại.

Cương vú – Vấn đề thường gặp của mẹ đang cho con bú

Cương vú xảy ra khi sữa tiết quá nhiều làm bầu ngực căng tức, gây đau nhức và có thể dẫn đến tắc tia sữa hoặc viêm vú.

Cách xử lý:

Hút bớt sữa trước khi cho bé bú nếu sữa quá nhiều.
Không bỏ cữ bú, duy trì bú đều cả ngày và đêm.
Làm mềm núm vú bằng nước ấm trước khi cho bé bú.
Nếu bé bú không hết, mẹ có thể vắt sữa trữ đông hoặc tặng cho các bé khác.

Mẹ đang cho con bú bị nhiễm nấm

Nấm Candida có thể gây tưa miệng ở trẻ sơ sinh, sau đó lây sang mẹ, khiến mẹ bị ngứa, đau nhức và nổi mẩn đỏ ở vùng ngực.

Cách điều trị:

Bôi thuốc chống nấm lên núm vú và miệng bé theo hướng dẫn của bác sĩ.
Điều trị đồng thời cho cả mẹ và bé để tránh lây nhiễm chéo.
Vệ sinh sạch sẽ vùng ngực và tiệt trùng dụng cụ hút sữa.

Mẹ đang cho con bú nhưng không đủ sữa

Thiếu sữa khiến bé không đạt cân nặng tiêu chuẩn và có thể quấy khóc do đói.

Cách cải thiện:

Massage ngực và hút sữa thường xuyên để kích thích sản xuất sữa.
Ăn nhiều thực phẩm lợi sữa và tránh đồ uống chứa caffeine như cà phê, trà, chocolate.
Uống nhiều nước và ngủ đủ giấc.

Mẹ đang cho con bú bị đau ngực khi sữa chảy xuống

Khi sữa bắt đầu chảy xuống, nhiều mẹ cảm thấy ngứa râm ran hoặc đau nhói. Điều này xảy ra do cơ chế tiết sữa của cơ thể.

Cách xử lý:

Nếu chỉ cảm thấy ngứa nhẹ, mẹ không cần lo lắng.
Nếu đau buốt, hãy kiểm tra xem có bị viêm vú hoặc tắc tia sữa không.
Nếu tình trạng đau kéo dài, mẹ nên đến bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn.

Kết luận

Hy vọng rằng với những chia sẻ trên, bạn đã có thêm kiến thức về 10 vấn đề thường gặp khi nuôi con bằng sữa mẹ và cách xử lý, giúp quá trình nuôi con trở nên nhẹ nhàng và suôn sẻ hơn. Hãy lắng nghe cơ thể, chăm sóc bản thân thật tốt và tận hưởng từng khoảnh khắc bên bé yêu. Nếu gặp phải những vấn đề nghiêm trọng hơn, đừng ngần ngại tìm đến sự hỗ trợ từ bác sĩ hoặc chuyên gia để đảm bảo hành trình nuôi con bằng sữa mẹ diễn ra thuận lợi nhất!