Quy trình chăm sóc mẹ và bé sau sinh đúng cách

Sau quá trình mang thai và sinh con, cơ thể người mẹ rất yếu ớt, cần thời gian để phục hồi. Đồng thời, em bé sau khi chào đời cũng cần thích nghi với môi trường sống mới ngoài bụng mẹ. Vì vậy, chăm sóc mẹ và bé sau sinh là việc làm rất quan trọng và cần thiết. Việc chăm sóc sau sinh đúng cách không chỉ giúp bảo vệ và nâng cao sức khỏe, mà còn giúp mẹ và bé phòng tránh các biến chứng sau sinh có thể xảy ra. Trong bài viết này, Altaco sẽ gửi đến bạn đọc một số thông tin cụ thể về quy trình chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại nhà.

Vì sao cần chăm sóc mẹ và bé sau sinh đúng cách

Chăm sóc mẹ và bé sau sinh là một phần quan trọng trong quá trình phục hồi và đảm bảo sức khỏe. Sau khi trải qua quá trình sinh nở, cơ thể mẹ cần thời gian để phục hồi. Chăm sóc đúng cách giúp giảm nguy cơ biến chứng như nhiễm trùng, băng huyết và các vấn đề khác. Đặc biệt, đối với những mẹ sinh mổ, việc chăm sóc vết mổ sau sinh có ý nghĩa rất quan trọng giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và hỗ trợ quá trình làm lành vết thương.

Ngoài ra, sau sinh áp lực từ việc chăm con và thay đổi hormone trong cơ thể mẹ cũng là nguy cơ dẫn đến các vấn đề về tâm lý như trầm cảm sau sinh, rối loạn tâm lý… Việc hỗ trợ, chia sẻ, quan tâm từ gia đình và người thân giúp mẹ cảm thấy được yêu thương, giảm bớt căng thẳng, lo lắng, từ đó cải thiện sức khỏe tinh thần và tạo điều kiện tốt hơn trong việc chăm sóc bé.

Đối với bé, việc chăm sóc đúng cách trong những ngày đầu đời giúp bé phát triển toàn diện về cả thể chất lẫn tinh thần. Mặt khác, chăm sóc và bổ sung dinh dưỡng đúng cách giúp bé tăng cường miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng. Ngoài ra, việc chăm sóc mẹ và bé sau sinh còn giúp tạo nên mối quan hệ gắn bó, yêu thương giữa mẹ và bé, từ đó tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển sau này của bé. (1)

Hướng dẫn cách chăm sóc mẹ sau sinh

Chăm sóc mẹ sau sinh là yếu tố then chốt để đảm bảo sức khỏe và phục hồi nhanh chóng, dù là sinh thường hay sinh mổ. Một số hướng dẫn chăm sóc giúp mẹ hồi phục tốt sau sinh:

Nghỉ ngơi, vận động

Sau khi trải qua quá trình vượt cạn, mẹ cần dành nhiều thời gian nghỉ ngơi và duy trì tâm trạng thoải mái để hồi phục sức khỏe cũng như tăng chất lượng sữa cho bé. Bên cạnh đó, hoạt động nhẹ nhàng cũng rất quan trọng trong thời gian sau sinh, giúp cơ thể mẹ tăng cường tuần hoàn máu và giảm nguy cơ bế sản dịch. Đối với mẹ sinh thường, vận động có thể bắt đầu bằng việc đi bộ nhẹ nhàng sau vài ngày sinh. Còn với các mẹ sinh mổ cần nghỉ ngơi lâu hơn, do đó nên tham khảo ý kiến bác sĩ về thời gian và cách thức vận động phù hợp tránh ảnh hưởng đến vết mổ sau sinh.

Vệ sinh cá nhân

Bên cạnh việc nghỉ ngơi và vận động, việc vệ sinh như thế nào sau sinh cũng là vấn đề được nhiều sản phụ qua tâm. Theo các chuyên gia, mẹ sau sinh không nên kiêng tắm gội mà cần vệ sinh cá nhân hàng ngày tránh các nguy cơ nhiễm trùng có thể xảy ra.

Ở những tháng đầu sau sinh, sản dịch vẫn tiết ra rất nhiều, mẹ cần vệ sinh tầng sinh môn sạch sẽ mỗi ngày để ngăn ngừa viêm nhiễm. Quá trình vệ sinh chỉ cần sử dụng nước ấm hoặc dung dịch sát khuẩn pha loãng được chỉ định của bác sĩ. Sau đó, dùng khăn sạch thấm khô sau khi vệ sinh và nên thay băng vệ sinh thường xuyên mỗi 4-6 tiếng/ ngày để vết thương luôn sạch sẽ, giảm sự tích tụ của vi khuẩn, độ ẩm…

Một số sản phẩm vệ sinh mà mẹ bầu có thể tham khảo để sử dụng rất tiện lợi như: Khăn gừng nghệ, khăn vệ sinh vùng kín,….

Dinh dưỡng sau sinh

Trải qua quá trình sinh đẻ khiến mẹ mất rất nhiều máu và sức lực. Do đó, trong thời gian ở cữ, mẹ cần một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để hồi phục và đủ sữa cho bé. Trong chế độ ăn sau sinh, mẹ không nên kiêng khen quá mức mà thay vào đó, nên ăn đa dạng các loại thực phẩm sao cho đầy đủ các nhóm chất như tinh bột, đạm, chất xơ, các vitamin và khoáng chất. Đồng thời, hạn chế các loại thực phẩm chế biến sẵn, cay nóng, nhiều dầu mỡ ảnh hưởng đến chất lượng cũng như mùi sữa tiết ra của mẹ. Đối với mẹ sinh mổ, cần chú ý ăn những thực phẩm dễ tiêu, tránh các thực phẩm gây đầy hơi, táo bón để bảo vệ vết mổ.

Ngoài ra sau sinh, nhu cầu sữa của bé sẽ tăng dần theo thời gian. Do đó, bên cạnh việc bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết thì sản phụ cũng nên chú ý đến bổ sung đủ nước. Việc bổ sung đủ nước không những giúp mẹ bù đắp lượng sữa đã cho bé bú mà còn đáp ứng nhu cầu nước của cơ thể hỗ trợ đẩy nhanh quá trình phục hồi sau sinh.

• Xem thêm: Bỏ túi kĩ năng khi lần đầu làm mẹ

Hướng dẫn chăm sóc trẻ sơ sinh

Chăm sóc trẻ sơ sinh là một phần quan trọng trong việc chăm sóc mẹ và bé sau sinh. Dưới đây là một số hướng dẫn cơ bản để bạn có thể chăm sóc trẻ sơ sinh đúng cách tại nhà:

Bữa ăn và giấc ngủ của bé

Bữa ăn là yếu tố quan trọng hàng đầu. Trẻ sơ sinh có thể bú mẹ ngay khi vừa chào đời. Theo các chuyên gia, sữa mẹ có chứa rất nhiều dưỡng chất quý giá cùng kháng thể tự nhiên mà không một loại sữa công thức nào có được. Vì vậy, nuôi con bằng sữa mẹ ngay từ những ngày đầu đời sau sinh sẽ giúp trẻ khỏe mạnh và phát triển toàn diện.

Sau khi chào đời, bụng của trẻ sơ sinh còn rất nhỏ dẫn tới nhu cầu sữa mỗi lần bú của trẻ không nhiều. Do đó bé dễ nhanh đói và có thể muốn ăn thường xuyên hơn. Lúc này mẹ nên cho bé bú đều đặn cứ sau 1-3 giờ, thời gian bú dài ngắn tùy thuộc vào nhu cầu của bé. Trong khoảng thời gian sau, khi bụng của bé lớn dần, bé có thể bú nhiều sữa mẹ hơn ở mỗi cữ. Mẹ nên cho bé bú đều đặn khoảng 2-4 giờ một lần hoặc theo nhu cầu của trẻ.

Giấc ngủ cũng đóng vai trò then chốt trong sự phát triển của bé. Trẻ sơ sinh thường ngủ rất nhiều, khoảng 14 -16 giờ mỗi ngày. Việc tạo môi trường yên tĩnh, thoáng mát và thoải mái cho bé ngủ là rất quan trọng. Ngoài ra, mẹ cũng cần theo dõi và nên đặt bé tư thế nằm ngửa khi ngủ để giảm nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh.

Vệ sinh và chăm sóc rốn

Trong chăm sóc mẹ và bé sau sinh, vệ sinh và chăm sóc rốn cho trẻ là một phần quan trọng mà ba mẹ cần đặc biệt lưu ý. Việc vệ sinh đúng cách giúp hạn chế các ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của bé như viêm da, nhiễm trùng rốn…

Để vệ sinh rốn của bé sau sinh, mẹ nên dùng tăm bông, cồn miếng y tế 70 độ hoặc nước muối sinh lý 0,9% để vệ sinh hàng ngày. Tránh tắm ngâm nước cho đến khi rốn của bé khô và rụng tự nhiên. Nếu rốn bé có dấu hiệu viêm, mưng mủ hoặc có mùi hôi cần đưa đến bác sĩ để kiểm tra và xử lý kịp thời.

Một số lưu ý khi chăm sóc mẹ và bé sau sinh mổ tại nhà

Khi chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại nhà, người thân cần lưu ý những dấu hiệu sau để có thể phát hiện sớm và xử lý kịp thời các vấn đề có thể xảy ra:

Dấu hiệu của mẹ

• Mẹ bị sốt cao từ 38 độ C trở lên.
• Cảm thấy đau, căng tức, đỏ hoặc nứt chảy máu vùng núm vú.
• Chảy máu âm đạo hoặc dịch tiết âm đạo có mùi bất thường.
• Sản dịch tiết ra nhiều hơn kinh nguyệt lúc bình thường hoặc có nhiều cục máu đông từ âm đạo.
• Tình trạng táo bón kéo dài quá 3 ngày.
• Xuất hiện các triệu chứng trầm cảm, lo âu nghiêm trọng…

Dấu hiệu của bé

• Bé bị tái xanh, khó thở, sốt cao trên 37 độ C
• Khóc liên tục hay càng lúc càng gắt gỏng không rõ nguyên nhân
• Mắt chảy ghèn thường xuyên
• Xuất hiện các triệu chứng phát ban, vàng da
• Cuống rốn đang lành thâm đỏ, chảy nước và có mùi hôi
• Tiêu chảy, nôn mửa kéo dài…

Khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu lạ hay vấn đề gì liên quan đến sức khỏe của mẹ hoặc bé, gia đình nên liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Chăm sóc mẹ và bé sau sinh đúng cách là giải pháp hàng đầu để bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và bé, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và phục hồi sau quá trình sinh nở. Hiện nay, có rất nhiều các gói chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại nhà, ba mẹ có thể tham khảo và lựa chọn để quá trình chăm sóc sau sinh được nhẹ nhàng hơn. Trên đây là toàn bộ thông tin về chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại nhà. Hy vọng bài viết đã mang lại nhiều thông tin hữu ích cho bạn. Nếu có câu hỏi hay vấn đề cần tư vấn, hãy liên hệ với chúng tôi để được giải đáp một cách kịp thời và nhanh chóng nhất.

Nguồn thông tin tham khảo:

(1). Nhà thuốc Long Châu: https://nhathuoclongchau.com.vn/bai-viet/cach-cham-soc-me-va-be-sau-sinh-tai-nha.html