Viêm loét miệng ở trẻ em là một vấn đề khá phổ biến nhưng lại gây không ít lo lắng cho các bậc phụ huynh. Khi bị viêm loét miệng, trẻ thường cảm thấy đau đớn, khó chịu, dẫn đến tình trạng quấy khóc, bỏ ăn và dễ bị sụt cân nhanh chóng. Nếu không được điều trị kịp thời, các vết loét có thể lan rộng, làm tổn thương nghiêm trọng đến sức khỏe của bé. Vậy nguyên nhân nào gây ra tình trạng viêm loét miệng ở trẻ và cách chữa trị hiệu quả ra sao? Cùng Altaco tìm hiểu sâu hơn để giúp cha mẹ có những giải pháp thông minh và kịp thời bảo vệ sức khỏe cho trẻ yêu.
Nguyên nhân dẫn đến bé bị viêm loét miệng
Viêm loét miệng ở trẻ em có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến mà cha mẹ cần lưu ý để bảo vệ sức khỏe của trẻ. (1)
Viêm loét miệng do tác động cơ học
Trẻ nhỏ thường rất hiếu động và dễ gặp phải các tai nạn nhỏ trong sinh hoạt hàng ngày, dẫn đến viêm loét miệng. Một số nguyên nhân cơ học phổ biến gây ra tình trạng này bao gồm:
- Trẻ vô tình cắn vào lưỡi hay mặt trong của gò má: Trong quá trình ăn uống hoặc khi chơi đùa, trẻ có thể vô tình cắn phải lưỡi hoặc niêm mạc miệng, gây trầy xước và tạo ra vết loét.
- Ăn thức ăn cứng hoặc có nhiều mảnh xơ: Những thực phẩm như bánh mì cứng, mía hoặc thực phẩm thô ráp có thể làm tổn thương niêm mạc miệng, tạo ra các vết loét đau đớn.
- Trẻ bị té ngã hoặc đụng đập: Trong những lần té ngã, đặc biệt là khi trẻ bị va đập vào khu vực miệng, vết thương do chấn động có thể dẫn đến viêm loét miệng.
Chế độ dinh dưỡng không cân đối
Chế độ ăn uống của trẻ nếu thiếu hụt vitamin và khoáng chất thiết yếu sẽ làm suy giảm sức khỏe niêm mạc miệng và gia tăng nguy cơ viêm loét. Một số dưỡng chất quan trọng mà trẻ cần bổ sung để ngăn ngừa viêm loét miệng bao gồm:
- Vitamin C và B12: Các vitamin này có vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của mô miệng và hỗ trợ hệ miễn dịch.
- Sắt và acid folic: Thiếu sắt và acid folic có thể làm giảm khả năng phục hồi của niêm mạc miệng và khiến trẻ dễ bị viêm loét.
Viêm loét miệng do lạm dụng một số loại thuốc
Việc sử dụng thuốc, đặc biệt là kháng sinh, không đúng cách hoặc quá mức có thể gây ra nhiều tác dụng phụ, trong đó có viêm loét miệng. Trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh, có hệ miễn dịch yếu và rất nhạy cảm với thuốc, nhất là các loại kháng sinh. Việc lạm dụng thuốc có thể làm thay đổi hệ vi sinh vật trong khoang miệng, gây ra các hiện tượng như nhiệt miệng hoặc thậm chí gây dị ứng nặng.
Vệ sinh răng miệng kém
Nếu trẻ không được chăm sóc răng miệng đúng cách, vi khuẩn và virus có thể phát triển mạnh trong khoang miệng, tạo điều kiện cho viêm loét miệng xuất hiện. Để phòng ngừa tình trạng này, phụ huynh cần lưu ý:
- Đánh răng thường xuyên và đúng cách: Tập cho trẻ thói quen đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày bằng bàn chải có lông mềm để tránh làm tổn thương niêm mạc miệng.
- Súc miệng bằng nước muối: Nước muối có tác dụng kháng khuẩn và làm sạch khoang miệng, giúp ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh.
- Chọn bàn chải mềm: Lông bàn chải cứng có thể gây trầy xước niêm mạc, vì vậy hãy lựa chọn bàn chải có lông mềm cho trẻ.
Viêm loét miệng do mắc một số bệnh lý
Một số bệnh lý có thể làm tăng nguy cơ viêm loét miệng ở trẻ em. Trong đó, các bệnh lý liên quan đến hệ thống miễn dịch hoặc các bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn, virus gây ra như thủy đậu, herpes, tay chân miệng đều có thể gây viêm loét miệng. Khi trẻ mắc các bệnh này, khả năng lây nhiễm và phát tán bệnh rất cao.
- Bệnh tay chân miệng: Đây là một bệnh lây qua đường tiêu hóa, chủ yếu qua nước bọt, phân hoặc vết thương của trẻ nhiễm bệnh. Nếu trẻ bị viêm loét miệng kèm theo sốt, cha mẹ cần cảnh giác với nguy cơ mắc bệnh tay chân miệng, vì bệnh có thể gây biến chứng nghiêm trọng và thậm chí là tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Dấu hiệu nhận biết bé bị viêm loét miệng
Viêm loét miệng là một căn bệnh thường gặp ở trẻ em, đặc biệt là trong độ tuổi mầm non. Trẻ bị viêm loét miệng sẽ có các dấu hiệu đặc trưng mà cha mẹ có thể dễ dàng nhận ra. Những dấu hiệu này không chỉ giúp xác định bệnh mà còn giúp phụ huynh sớm can thiệp để giảm thiểu đau đớn và ngăn ngừa biến chứng cho trẻ.
Các vết loét xuất hiện trên niêm mạc miệng
Trẻ bị viêm loét miệng thường xuất hiện các vết loét ở những khu vực như lưỡi, nướu, má, vòm họng và môi. Các vết loét này có hình dạng tròn hoặc bầu dục, kích thước thường chỉ vài milimet. Đặc biệt, các vết loét có viền đỏ rõ ràng và màu trắng hoặc vàng nhạt ở trung tâm. Các vết loét có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc tập trung thành từng đám gần nhau.
Các dạng loét phổ biến
Có ba dạng viêm loét miệng phổ biến mà cha mẹ có thể nhận diện:
- Loét dạng aphthe nhỏ: Đây là dạng viêm loét phổ biến nhất, với các vết loét nông có đường kính nhỏ hơn 1cm. Những vết loét này tự khỏi trong khoảng 1-2 tuần mà không để lại sẹo.
- Loét dạng aphthe lớn: Dạng loét này có đường kính lớn hơn 1cm, có thể kéo dài vài tuần và thường để lại sẹo. Đây là trường hợp viêm loét miệng tái phát, thường đi kèm với viêm hạch ngoại biên.
- Loét dạng Herpes: Đây là loại loét thường xuất hiện dưới dạng các vết loét nhỏ liên kết lại với nhau, tạo thành mảng lớn. Loét Herpes có thể tự lành sau một tháng và để lại sẹo.
Đau đớn khi ăn uống
Vì vết loét nằm trong miệng, trẻ thường gặp khó khăn và cảm thấy đau đớn khi ăn uống, đặc biệt là khi ăn các món ăn mặn hoặc cứng. Các vết loét gây kích thích mạnh mẽ, khiến trẻ bỏ ăn hoặc khó khăn trong việc ăn uống.
Chảy nước dãi và bỏ bú
Trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, khi bị viêm loét miệng có thể chảy nước dãi nhiều hơn bình thường. Trẻ cũng có thể bỏ bú hoặc bỏ ăn vì cảm thấy đau khi tiếp xúc với vết loét.
Sốt và nổi hạch góc hàm
Viêm loét miệng có thể đi kèm với triệu chứng sốt, đặc biệt là trong những trường hợp viêm cấp tính. Trẻ có thể bị sốt kéo dài vài ngày, đồng thời xuất hiện hạch góc hàm khi có nhiễm trùng kèm theo. Nếu thấy trẻ có biểu hiện này, cha mẹ cần lưu ý và tìm kiếm sự hỗ trợ từ bác sĩ.
Phải làm sao khi bé bị viêm loét miệng
Khi phát hiện bé bị viêm loét miệng, việc xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh là rất quan trọng để có thể đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả. Mặc dù viêm loét miệng ở trẻ em thường không nguy hiểm và có thể tự lành trong vòng 1-2 tuần, nhưng triệu chứng đau đớn là vấn đề chính khiến trẻ gặp khó khăn. Vì vậy, mục tiêu điều trị chủ yếu là giảm đau và hỗ trợ làm vết loét nhanh chóng lành lại!
Sử dụng thuốc giảm đau và giảm viêm
Bác sĩ có thể kê một số loại thuốc giảm đau, giảm viêm phù hợp để giúp trẻ giảm bớt cơn đau và sự khó chịu do viêm loét miệng. Cha mẹ cần tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn sử dụng của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả điều trị và tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
Giữ vệ sinh răng miệng cho trẻ
Vệ sinh khoang miệng là yếu tố quan trọng giúp ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng và làm vết loét nhanh lành. Mặc dù việc đánh răng có thể khiến trẻ cảm thấy đau, nhưng cha mẹ nên tập cho trẻ thói quen súc miệng bằng nước muối sinh lý sau mỗi bữa ăn, trước khi đi ngủ và sau khi thức dậy. Điều này giúp loại bỏ vi khuẩn và giữ miệng sạch sẽ, hạn chế nguy cơ bội nhiễm.
Chế độ ăn uống hợp lý
Khi trẻ bị viêm loét miệng, việc ăn uống sẽ trở nên khó khăn vì các vết loét gây đau khi tiếp xúc với thức ăn. Cha mẹ nên cho trẻ ăn các món nấu loãng, để nguội, dễ nuốt như cháo, sữa, súp… để tránh làm tổn thương niêm mạc miệng. Đồng thời, cần tránh các thực phẩm có tính cay, chua, mặn, chát vì chúng có thể làm vết loét thêm đau và lâu lành.
Bổ sung vitamin và dưỡng chất
Việc bổ sung các loại rau quả giàu vitamin, đặc biệt là vitamin C, rất quan trọng giúp tăng cường sức đề kháng cho trẻ. Các loại nước ép hoa quả tươi như cam, bưởi, cà rốt sẽ giúp cung cấp các vitamin cần thiết cho quá trình hồi phục và bảo vệ hệ miễn dịch của trẻ.
Theo dõi và thăm khám kịp thời
Trong hầu hết các trường hợp, viêm loét miệng sẽ tự khỏi sau 1-2 tuần mà không cần điều trị đặc biệt. Tuy nhiên, nếu sau 2 tuần mà tình trạng của trẻ không có dấu hiệu cải thiện hoặc các vết loét không lành, cha mẹ nên đưa trẻ đến các phòng khám chuyên khoa để bác sĩ thăm khám, chẩn đoán chính xác và đưa ra phác đồ điều trị kịp thời.
Cách phòng ngừa viêm loét miệng ở trẻ em
Viêm loét miệng ở trẻ em là một tình trạng có thể gây đau đớn và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Tuy nhiên, việc phòng ngừa bệnh này là hoàn toàn có thể thực hiện được thông qua các biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả. Dưới đây là một số cách giúp cha mẹ phòng ngừa viêm loét miệng cho trẻ.
Hướng dẫn trẻ vệ sinh răng miệng đúng cách
Vệ sinh răng miệng là yếu tố quan trọng trong việc phòng ngừa viêm loét miệng. Cha mẹ nên hướng dẫn trẻ đánh răng đều đặn, nhẹ nhàng bằng bàn chải lông mềm để tránh làm tổn thương niêm mạc miệng. Ngoài ra, việc súc miệng bằng nước muối sinh lý cũng giúp giữ khoang miệng sạch sẽ, giảm thiểu nguy cơ vi khuẩn phát triển và gây viêm loét.
Ngoài ra đối với những trẻ chưa thể tự vệ sinh răng miệng đúng cách thì các bậc phụ huynh có thể sử dụng các dạng xịt ngừa sâu răng có thể nuốt được để sử dụng. Xịt ngừa sâu răng Altawell Kidteeth là sản phẩm an toàn đối với những trẻ từ 6 tháng tuổi với vị dưa hấu rất dễ sử dụng.
Tập thói quen rửa tay thường xuyên
Việc vệ sinh tay sạch sẽ là một trong những cách đơn giản và hiệu quả để ngăn ngừa sự lây lan của vi khuẩn gây bệnh. Cha mẹ nên tập cho trẻ thói quen rửa tay thường xuyên, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Đồng thời, cần tránh để trẻ ngậm tay, chân hay các vật dụng không sạch vì đây là nguyên nhân dễ dẫn đến nhiễm trùng và viêm loét miệng.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân đối
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao sức đề kháng của trẻ và ngăn ngừa các bệnh lý, trong đó có viêm loét miệng. Cha mẹ nên xây dựng khẩu phần ăn đa dạng, đảm bảo cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin C, vitamin B12, sắt và acid folic. Các thực phẩm như rau xanh, trái cây tươi và thực phẩm giàu chất xơ sẽ giúp tăng cường sức khỏe niêm mạc miệng của trẻ.
Vệ sinh nhà cửa và vật dụng của trẻ
Việc giữ cho môi trường sống của trẻ luôn sạch sẽ là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Cha mẹ nên thường xuyên vệ sinh nhà cửa, đặc biệt là khu vực phòng ngủ và các vật dụng mà trẻ tiếp xúc như đồ chơi, gối, chăn màn… Việc này giúp hạn chế sự phát triển của vi khuẩn, virus và giảm nguy cơ nhiễm trùng miệng.
Tiêm phòng đầy đủ
Tiêm phòng là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả giúp trẻ tránh khỏi các bệnh truyền nhiễm, trong đó có những bệnh có thể gây viêm loét miệng như thủy đậu, bệnh tay chân miệng và các bệnh khác. Cha mẹ nên đưa trẻ đi tiêm phòng đầy đủ và đúng lịch để bảo vệ sức khỏe toàn diện cho trẻ.
Khám sức khỏe định kỳ
Việc khám sức khỏe định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe của trẻ, bao gồm các bệnh lý liên quan đến viêm loét miệng. Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám sức khỏe định kỳ để theo dõi sự phát triển của trẻ và có phương án điều trị kịp thời nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
Kết luận
Qua bài viết trên, Altaco hy vọng đã cung cấp cho các bậc phụ huynh những thông tin hữu ích và thiết thực về việc bé bị viêm loét miệng. Việc hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý sẽ giúp cha mẹ có thể chăm sóc trẻ tốt hơn, giúp bé nhanh chóng vượt qua cơn đau và phục hồi sức khỏe.
Nguồn thông tin bài viết:
(1). https://medlatec.vn/tin-tuc/be-bi-viem-loet-mieng-hong-sot-cao-la-do-dau-va-nen-xu-tri-the-nao