Mang thai là giai đoạn cơ thể người phụ nữ thay đổi nội tiết và hormone, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn bao giờ hết, và việc mắc căn bệnh đơn giản như cảm cúm trong thời kỳ này cũng có thể gây lo lắng cho nhiều bà bầu. Vậy làm thế nào để phòng ngừa và điều trị cảm cúm bà bầu an toàn mà không ảnh hưởng đến thai nhi? Hãy cùng Altaco khám phá những lưu ý quan trọng khi bà bầu bị cảm cúm để bảo vệ sức khỏe của mẹ và bé trong suốt thai kỳ qua bài viết dưới đây.
Nguyễn nhân dẫn đến bà bầu bị cảm cúm
Nguyên nhân dẫn đến bà bầu bị cảm cúm có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, dưới đây là những nguyên nhân phổ biến.
Suy giảm hệ miễn dịch
Khi mang thai, cơ thể phụ nữ trải qua nhiều thay đổi để thích ứng với việc nuôi dưỡng thai nhi. Một trong những thay đổi quan trọng là sự suy giảm của hệ miễn dịch. Đây là cơ chế tự nhiên giúp cơ thể người mẹ không coi thai nhi là “vật thể lạ” và tấn công. Tuy nhiên, điều này cũng khiến sức đề kháng của mẹ yếu hơn, dễ bị tấn công bởi virus cúm và các bệnh truyền nhiễm khác.
Nội tiết tố thay đổi
Trong suốt quá trình mang thai, nồng độ hormone trong cơ thể mẹ bầu, đặc biệt là hormone progesterone, tăng cao để hỗ trợ sự phát triển của thai nhi. Sự thay đổi này không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý mà còn làm thay đổi cách cơ thể phản ứng với các tác nhân gây bệnh, khiến mẹ bầu nhạy cảm hơn với các loại virus, bao gồm cả virus cúm.
Môi trường sống và thời tiết
Sự thay đổi của thời tiết, đặc biệt là khi chuyển mùa, là một yếu tố phổ biến dẫn đến cảm cúm. Thời tiết lạnh hoặc ẩm ướt có thể làm yếu đi hệ thống phòng thủ tự nhiên của cơ thể. Hơn nữa, nếu mẹ bầu sống trong môi trường có không khí không trong lành, thường xuyên tiếp xúc với những người bị cảm cúm, nguy cơ nhiễm bệnh sẽ tăng cao do virus lây lan qua không khí, đặc biệt qua các giọt bắn nhỏ từ nước bọt hay đờm của người bệnh khi họ ho hoặc hắt hơi.
Tiếp xúc với người bệnh
Môi trường làm việc, sinh hoạt hoặc thói quen giao tiếp hàng ngày của mẹ bầu cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng tránh bệnh. Nếu thường xuyên tiếp xúc gần với người đang bị cúm mà không có biện pháp bảo vệ, mẹ bầu rất dễ bị lây nhiễm do virus cúm lây lan qua đường hô hấp. Đây là lý do tại sao việc đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên và giữ khoảng cách với người bệnh rất quan trọng đối với phụ nữ mang thai.
Stress và mệt mỏi
Trong giai đoạn mang thai, việc mẹ bầu phải đối mặt với nhiều thay đổi cả về thể chất lẫn tinh thần có thể gây ra tình trạng căng thẳng, mệt mỏi. Stress không chỉ làm suy giảm hệ miễn dịch mà còn khiến cơ thể dễ dàng bị tấn công bởi các bệnh lý thông thường như cúm. Mẹ bầu cần giữ cho tinh thần luôn thoải mái, tránh căng thẳng quá mức để bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi.
Chế độ dinh dưỡng không đầy đủ
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Nếu chế độ ăn uống của mẹ bầu thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết như vitamin C, D, và các khoáng chất, cơ thể sẽ không đủ sức chống lại các loại vi khuẩn, virus, đặc biệt là virus cúm. Việc bổ sung đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng và giữ cơ thể luôn đủ nước là biện pháp hữu hiệu để bảo vệ mẹ bầu khỏi các nguy cơ nhiễm bệnh.
Cách chữa cảm cúm bà bầu
Khi bà bầu bị cảm cúm, việc điều trị cần được thực hiện một cách cẩn thận để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi. Dưới đây là những phương pháp chữa cảm cúm cho bà bầu dựa trên các nghiên cứu và khuyến nghị của chuyên gia y tế.
Điều trị bằng thuốc
Theo các chuyên gia, trong 12 tuần đầu tiên của thai kỳ, mẹ bầu nên tránh sử dụng bất kỳ loại thuốc nào. Đây là giai đoạn quan trọng khi các cơ quan của thai nhi bắt đầu phát triển. Việc sử dụng thuốc trong thời gian này có thể gây ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển của bé. Bên cạnh đó, 16 tuần tiếp theo cũng là giai đoạn nhạy cảm, mẹ bầu vẫn cần phải rất thận trọng. Do đó, trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, mẹ bầu cần tham khảo ý kiến bác sĩ.
Các loại thuốc an toàn cho mẹ bầu
Trong trường hợp cảm cúm, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc an toàn cho bà bầu nhằm giảm bớt triệu chứng khó chịu. Tuy nhiên, việc dùng thuốc cần tuân theo liều lượng và chỉ dẫn của bác sĩ để tránh các tác dụng phụ không mong muốn:
- Tinh dầu bạc hà: Xoa nhẹ lên vùng ngực, thái dương và dưới mũi giúp thông mũi, giảm nghẹt mũi và dễ thở hơn.
- Miếng dán thông mũi: Loại bỏ tình trạng tắc nghẽn mũi, giúp mẹ bầu hít thở thoải mái hơn.
- Viên ngậm chống ho hoặc siro ho: Giúp giảm triệu chứng ho, đau họng.
- Paracetamol: Loại thuốc an toàn để hạ sốt và giảm đau đầu trong thai kỳ.
- Thuốc trị ho vào ban đêm: Giúp giảm ho khi ngủ, cải thiện giấc ngủ cho mẹ bầu.
- Thuốc long đờm: Sử dụng trong ngày để làm lỏng chất nhầy và giảm ho có đờm.
- Canxi carbonate: Điều trị chứng ợ nóng, buồn nôn hoặc đau dạ dày do cảm cúm gây ra.
- Dextromethorphan và dextromethorphan-guaifenesin: Loại thuốc trị ho không đờm an toàn cho bà bầu.
Ngoài ra thì các mẹ bầu có thể sử dụng một số loại xịt mũi họng để vệ sinh mũi họng, cũng như tăng cường sức khỏe hệ hô hấp của cơ thể. Một số sản phẩm xịt mũi họng tốt cho mẹ bầu đang có trên thị trường hiện nay là xịt mũi họng lợi khuẩn Altawell, xịt họng keo ong, xịt mũi họng subavax,…..
Lưu ý: Mọi thuốc dùng cho mẹ bầu phải có sự tư vấn và đồng ý từ bác sĩ để tránh những hậu quả không mong muốn.
Tránh các loại thuốc nguy hiểm
Một số loại thuốc không được khuyến khích sử dụng trong thai kỳ vì chúng có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng cho mẹ và thai nhi. Các loại thuốc này bao gồm:
- Nhóm thuốc chống viêm không chứa steroid như aspirin, ibuprofen, naproxen
- Codeine: Thuốc giảm đau có thể gây tác động không tốt đến thai nhi.
- Bactrim (kháng sinh): Có nguy cơ gây ra dị tật bẩm sinh nếu sử dụng không đúng cách.
Bà bầu tuyệt đối không được tự ý sử dụng những loại thuốc này mà không có chỉ định của bác sĩ.
Các biện pháp điều trị tại nhà
Ngoài việc điều trị bằng thuốc, mẹ bầu có thể áp dụng một số biện pháp tự nhiên tại nhà để làm giảm triệu chứng cảm cúm. Những phương pháp này không chỉ an toàn mà còn giúp tăng cường sức đề kháng và cải thiện tình trạng sức khỏe.
Nghỉ ngơi nhiều
Khi bị cúm, cơ thể mẹ bầu cần thời gian để phục hồi. Nghỉ ngơi đầy đủ là yếu tố quan trọng giúp cơ thể chống lại virus cúm. Mẹ bầu nên hạn chế vận động mạnh, dành nhiều thời gian nghỉ ngơi để giúp cơ thể nhanh chóng phục hồi.
Uống nhiều nước
Giữ cơ thể luôn đủ nước là điều cần thiết khi bị cảm cúm. Uống nhiều nước giúp làm loãng đờm và ngăn ngừa tình trạng mất nước do sốt. Mẹ bầu có thể bổ sung nước lọc, nước trái cây hoặc các loại nước ấm như trà gừng, trà thảo mộc để tăng cường sức khỏe.
Súc miệng bằng nước muối ấm
Nếu mẹ bầu bị đau họng hoặc ho, việc súc miệng bằng nước muối ấm có thể giúp giảm viêm và làm dịu cổ họng. Nước muối cũng giúp loại bỏ vi khuẩn và virus trong khoang miệng, hỗ trợ quá trình phục hồi.
Sử dụng dung dịch nước muối sinh lý
Nhỏ mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) là phương pháp an toàn và hiệu quả giúp làm sạch mũi, giảm tình trạng nghẹt mũi do cảm cúm gây ra.
Điều chỉnh nhiệt độ môi trường
Mẹ bầu nên giữ môi trường sống xung quanh ấm áp, tránh tiếp xúc với không khí quá lạnh. Đặc biệt vào ban đêm, việc duy trì nhiệt độ ổn định trong phòng sẽ giúp mẹ bầu dễ chịu hơn và ngăn ngừa các triệu chứng cúm nặng hơn.
Xông hơi
Xông hơi với các loại thảo dược tự nhiên như lá bạc hà, gừng, chanh có tác dụng làm thông mũi và giảm cảm giác khó chịu. Đây là biện pháp an toàn giúp mẹ bầu cảm thấy dễ thở và giảm bớt các triệu chứng nghẹt mũi.
Tắm hoặc lau người bằng nước ấm
Tắm hoặc lau người bằng nước ấm giúp làm giảm cơn sốt và cảm giác khó chịu do cúm gây ra. Tuy nhiên, mẹ bầu cần lưu ý không tắm nước quá nóng hoặc quá lạnh để tránh tình trạng sốc nhiệt.
Ngoài ra thì các mẹ bầu có thể sử dụng một bài thuốc dân gian để giúp giữ ấm cơ thể, làm sạch da và hỗ trợ quá trình đốt mỡ ở da đó là bài thuốc rượu gừng nghệ hay cốt gừng nghệ hạ thổ. Hiện nay bài thuốc này được sản xuất dưới dạng khăn lau y tế rất tiện lợi khi sử dụng. Khăn y tế gừng nghệ Altawell với thành phần thấm đẫm những cốt gừng nghệ sẽ giúp mẹ bầu vệ sinh nhanh cơ thể, giữ ấm cơ thể mà không gây tình trạng kích ứng hay lích kích làm bẩn quần áo.
Dùng hỗn hợp chanh mật ong
Chanh mật ong là bài thuốc dân gian rất tốt để làm dịu cơn đau họng. Hỗn hợp này không chỉ giàu vitamin C mà còn có tính kháng khuẩn, giúp giảm ho và đau rát cổ họng cho mẹ bầu.
Sử dụng túi chườm nhiệt
Mẹ bầu có thể sử dụng túi chườm nhiệt nóng hoặc lạnh để giảm đau đầu, một trong những triệu chứng phổ biến khi bị cúm. Phương pháp này an toàn và hiệu quả, giúp mẹ bầu dễ chịu hơn mà không cần dùng thuốc.
Bà bầu bị cảm cúm cần lưu ý những gì?
Khi bà bầu bị cảm cúm, cần lưu ý những điều sau để bảo vệ sức khỏe mẹ và thai nhi:
- Không tự ý dùng thuốc: Một số loại thuốc có thể gây hại cho thai nhi. Mẹ bầu nên đi khám bác sĩ để được kê đơn an toàn.
- Thăm khám bác sĩ: Bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp và đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
- Bổ sung dinh dưỡng: Ăn đủ chất, đặc biệt là trái cây giàu vitamin C, giúp tăng cường sức đề kháng.
- Tắm nước ấm: Tắm bằng nước ấm giúp giảm triệu chứng cúm và tăng lưu thông máu.
- Ngủ đủ giấc: Nghỉ ngơi đầy đủ giúp cơ thể mẹ bầu nhanh chóng hồi phục.
- Uống nhiều nước: Giữ cơ thể đủ nước và giữ ấm giúp đẩy lùi cảm cúm nhanh hơn.
Kết luận
Trên đây là những thông tin cần thiết về những lưu ý khi bà bầu bị cảm cúm. Hy vọng qua bài viết này, mẹ bầu sẽ nắm được cách bảo vệ sức khỏe bản thân và thai nhi tốt nhất trong suốt thai kỳ. Đừng quên chăm sóc dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý, và luôn tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần thiết để đảm bảo sự an toàn cho cả mẹ và bé. Chúc mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh và sẵn sàng đón chào con yêu đến với gia đình trong những ngày tới!