Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu tăng cân quá nhanh

Tăng cân nhanh trong thời gian mang thai không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ mà còn có thể gây ra nhiều vấn đề cho sự phát triển của bé. Hiểu được nguyên nhân của tình trạng này và biết cách điều chỉnh chế độ dinh dưỡng phù hợp là bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe cả mẹ và bé. Bài viết này sẽ cung cấp những thông tin cần thiết giúp bạn xây dựng chế độ dinh dưỡng cho bà bầu tăng cân quá nhanh để kiểm soát cân nặng hiệu quả trong suốt thai kỳ.

Bà bầu tăng cân quá nhanh trong thai kỳ gây ảnh hưởng thế nào?

Tăng cân quá nhanh trong thai kỳ có thể mang đến nhiều rủi ro đáng lo ngại cho cả mẹ và bé. Trước hết, mẹ bầu có thể gặp phải những vấn đề sức khỏe khó chịu như giãn tĩnh mạch, đau nhức khớp, chuột rút và ợ chua. Những triệu chứng này là do áp lực tăng cao lên cơ thể, cản trở tuần hoàn máu và chất lỏng

.

Không chỉ dừng lại ở đó, mẹ bầu tăng cân quá nhiều còn có nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ, một tình trạng nguy hiểm mà nếu không được kiểm soát, có thể dẫn đến những biến chứng trong thai kỳ và trong tương lai. Ngoài ra, việc tăng cân nhanh chóng có thể làm tăng kích thước em bé, khiến quá trình sinh nở trở nên khó khăn, thậm chí phải can thiệp sinh mổ.

Sau khi sinh, việc giảm cân trở nên khó khăn hơn nếu mẹ bầu tăng cân nhiều trong thai kỳ. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến quá trình phục hồi mà còn kéo dài nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến béo phì. Đáng lo ngại hơn, con của những mẹ bầu tăng cân quá nhanh có thể đối mặt với nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường và béo phì từ nhỏ cho đến khi trưởng thành. (1)

Mức tăng cân phù hợp cho mẹ bầu trong thời kỳ

Mức tăng cân trong thai kỳ cần được điều chỉnh phù hợp để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Các chuyên gia khuyến nghị rằng mức tăng cân lý tưởng sẽ phụ thuộc vào chỉ số khối cơ thể (BMI) của mẹ trước khi mang thai:

• Nếu mẹ có cân nặng bình thường (BMI 18,5 – 24,9): Mức tăng cân nên nằm trong khoảng 11,5 – 16kg.
• Nếu mẹ nhẹ cân (BMI dưới 18,5): Mức tăng cân khuyến nghị là từ 12,5 – 18kg.
• Nếu mẹ thừa cân (BMI 25 – 29,9): Mức tăng cân nên được giới hạn trong khoảng 7 – 11,5kg.
• Nếu mẹ béo phì (BMI trên 30): Mức tăng cân chỉ nên từ 5 – 9kg.

Mức tăng cân này cũng thay đổi theo từng giai đoạn của thai kỳ. Trong 3 tháng đầu, mẹ bầu thường chỉ tăng khoảng 1 – 2kg. Đến tam cá nguyệt thứ 2, mức tăng cân sẽ nhiều hơn, khoảng 4 – 5kg. Cuối cùng, trong tam cá nguyệt thứ 3, khi thai nhi phát triển mạnh mẽ nhất, mẹ bầu có thể tăng thêm từ 5 – 6kg.

Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu tăng cân quá nhanh

Để kiểm soát tình trạng tăng cân quá nhanh trong thai kỳ, mẹ bầu cần xây dựng một chế độ ăn kiêng an toàn cho mẹ bầu, điều chỉnh theo từng giai đoạn của thai kỳ:

Tam cá nguyệt thứ nhất (3 tháng đầu thai kỳ)

Trong giai đoạn đầu, khi cơ thể mẹ bầu bắt đầu thích nghi với sự phát triển của thai nhi, việc cung cấp đủ chất đạm là cực kỳ quan trọng. Thực phẩm giàu đạm như trứng, thịt, sữa và đậu đỗ nên được ưu tiên. Tuy nhiên, để tránh tình trạng tăng cân quá nhanh, mẹ bầu nên chia nhỏ bữa ăn, ăn lượng vừa phải và chọn các loại thực phẩm dễ tiêu hóa. Đồng thời, việc bổ sung sắt và acid folic là cần thiết để hỗ trợ sự phát triển của thai nhi và duy trì sức khỏe cho mẹ.

• Xem thêm: Tam cá nguyệt là gì?

Tam cá nguyệt thứ hai (3 tháng giữa thai kỳ)

Đây là giai đoạn thai nhi phát triển mạnh mẽ, đòi hỏi cung cấp năng lượng nhiều hơn. Mẹ bầu cần tăng lượng calo hàng ngày nhưng vẫn phải cẩn trọng với việc tăng cân. Các thực phẩm giàu canxi như tôm, cua, sữa và các sản phẩm từ sữa nên được bổ sung để hỗ trợ sự phát triển của khung xương và chiều cao của trẻ. Tuy nhiên, mẹ bầu nên cân nhắc lượng calo tiêu thụ, tránh ăn quá nhiều tinh bột và chất béo để duy trì mức tăng cân phù hợp.

Tam cá nguyệt thứ ba (3 tháng cuối thai kỳ)

Giai đoạn này, thai nhi sẽ tăng cân nhanh chóng, do đó, mẹ bầu cần đặc biệt chú ý đến chế độ ăn uống để đảm bảo dinh dưỡng cho cả mẹ và bé mà không dẫn đến tăng cân quá mức. Việc tăng thêm khoảng 450 kcal mỗi ngày là cần thiết, nhưng mẹ bầu nên lựa chọn thực phẩm giàu dinh dưỡng, tránh tinh bột và chất béo không lành mạnh. Thay vào đó, hãy tập trung vào rau củ quả, protein từ nguồn ít chất béo, và các chất dinh dưỡng quan trọng khác.

Lời khuyên để duy trì cân nặng hợp lý trong thai kỳ

Để duy trì cân nặng hợp lý trong thai kỳ, mẹ bầu cần tuân thủ một số nguyên tắc quan trọng:

• Ăn chậm, nhai kỹ: Ăn chậm và nhai kỹ giúp não bộ nhận diện cảm giác no, tránh ăn quá nhiều và kiểm soát lượng thức ăn nạp vào cơ thể, từ đó hạn chế tăng cân nhanh.
• Ăn bữa sáng đủ chất: Bắt đầu ngày mới với một bữa sáng đầy đủ dinh dưỡng giúp mẹ bầu duy trì năng lượng suốt cả ngày. Tránh bỏ bữa sáng hoặc ăn qua loa để không phải ăn bù vào bữa trưa và tối, dẫn đến tăng cân nhanh chóng.
• Chia khẩu phần ăn thành nhiều bữa nhỏ: Thay vì 3 bữa chính, mẹ bầu nên chia nhỏ thành 5-6 bữa để nạp đủ dưỡng chất mà không gây áp lực cho hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, cần tránh ăn nhiều đồ ngọt và thức ăn nhanh.
• Ưu tiên đồ hấp, luộc: Các món hấp và luộc giữ được hương vị tự nhiên, ít dầu mỡ và gia vị, giúp mẹ bầu nhận đủ dinh dưỡng mà không lo tăng cân không kiểm soát.
• Uống đủ nước: Uống từ 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày giúp tăng cường trao đổi chất, giảm cảm giác thèm ăn và hỗ trợ sự phát triển của thai nhi.
• Duy trì thói quen tập luyện: Thực hiện các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ hoặc yoga không chỉ giúp kiểm soát cân nặng mà còn giảm bớt các triệu chứng khó chịu trong thai kỳ, đồng thời cải thiện sức khỏe tinh thần.

Kết luận

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về chế độ dinh dưỡng cho bà bầu bị tăng cân quá nhanh. Chúc mẹ có một thai kỳ an toàn và khỏe mạnh. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để nhận được tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng, giúp mẹ yên tâm hơn trong suốt hành trình mang thai.

Nguồn bài viết tham khảo:

(1). Bệnh viện đa khoa Vinmec: https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/che-do-de-khong-tang-can-qua-nhieu-khi-mang-thai-vi