Viêm họng là một căn bệnh phổ biến, có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi và thường gây ra những cảm giác vô cùng khó chịu. Viêm họng có thể do virus hoặc vi khuẩn gây ra, dẫn đến những triệu chứng như đau rát, ngứa ngáy, và khó nuốt, khiến nhiều người nhầm lẫn với các bệnh khác. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn sâu hơn về các triệu chứng viêm họng, từ đó giúp bạn dễ dàng nhận biết và có những biện pháp điều trị kịp thời.
Những triệu chứng viêm họng thường gặp
Dưới đây là những triệu chứng phổ biến mà bạn có thể gặp phải khi mắc viêm họng:
- Đau hoặc cảm giác cào xước trong cổ họng: Triệu chứng này thường là cảm giác đau nhức rõ rệt, đặc biệt khi nuốt hoặc nói. Cảm giác này có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi viêm họng tiến triển.
- Khó nuốt: Nhiều người mắc viêm họng cảm thấy khó nuốt, không chỉ với thức ăn mà ngay cả khi uống nước. Cảm giác này có thể gây lo lắng và làm giảm sự thèm ăn.
- Giọng nói khàn: Khi amidan sưng to, giọng nói của bạn có thể bị khàn hoặc biến đổi, giống như “giọng ngậm hột thị”. Điều này là do viêm ảnh hưởng đến dây thanh âm.
- Sốt: Viêm họng thường đi kèm với sốt, có thể dao động từ sốt nhẹ đến cao, thậm chí đạt tới 39-40 độ C. Sốt là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang chống lại nhiễm trùng.
- Ho: Ban đầu, cơn ho có thể khởi đầu như ho khan, nhưng theo thời gian, nó có thể phát triển thành ho có đờm. Ho có thể làm tăng thêm cảm giác khó chịu ở cổ họng.
- Chảy mũi và hắt hơi: Một số người có thể trải qua triệu chứng chảy mũi và hắt hơi, thường liên quan đến viêm họng do virus.
- Đau đầu và đau nhức cơ thể: Các triệu chứng viêm họng cũng có thể đi kèm với cơn đau đầu và cảm giác đau nhức ở cơ thể, gây khó khăn trong việc hoạt động hàng ngày.
- Buồn nôn và nôn trớ: Đôi khi, viêm họng có thể gây ra cảm giác buồn nôn và thậm chí nôn trớ, mặc dù triệu chứng này không phổ biến.
- Sưng hạch cổ: Các hạch bạch huyết ở cổ có thể sưng to và đau khi chạm vào, cho thấy cơ thể đang phản ứng với nhiễm trùng.
- Niêm mạc họng đỏ: Khi quan sát cổ họng, bạn có thể thấy niêm mạc đỏ rực, nhiều mạch máu nổi rõ, và amidan có thể sưng to với mủ hoặc giả mạc bao phủ.
Những biến chứng bệnh viêm họng gây ra và cách chữa trị
Viêm họng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt khi người bệnh chủ quan, chậm trễ trong việc điều trị, hoặc tự điều trị không đúng cách. Theo một số bác sĩ, tỷ lệ ca viêm họng bị biến chứng khá cao. Nhiều trường hợp trẻ em mắc viêm họng kéo dài không được điều trị dứt điểm đã phát triển thành viêm tai giữa, viêm phế quản, gây ho dai dẳng, sốt cao, mệt mỏi, và có thể dẫn đến tình trạng bỏ bú hoặc bỏ ăn. Ngược lại, nhiều người trưởng thành thường chỉ đến bệnh viện khi viêm họng đã chuyển thành mãn tính do không điều trị triệt để.
Việc điều trị các biến chứng này thường phức tạp hơn, yêu cầu sử dụng thuốc kháng sinh và kháng viêm trong thời gian dài, điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn gây tốn kém cho người bệnh. Ngoài ra, viêm họng do liên cầu có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng khác như:
- Viêm đường hô hấp: Có thể bao gồm viêm mũi, thanh quản, viêm VA, amidan và viêm phổi.
- Hoại tử vùng cổ: Dù hiếm gặp, nhưng có thể xảy ra ở trẻ em từ 1-2 tuổi.
- Áp xe quanh amidan và sau thành họng.
- Viêm xoang cấp tính.
- Nhiễm độc liên cầu.
Tất cả các biến chứng này đều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, và có thể tiên lượng xấu, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và trẻ dưới 5 tuổi. Do đó, bác sĩ Hằng khuyến cáo người bệnh không nên chủ quan khi có triệu chứng viêm họng, cần điều trị kịp thời và dứt điểm ngay từ giai đoạn khởi phát.
Phương pháp điều trị viêm họng
- Điều trị viêm họng do virus: Việc sử dụng kháng sinh để điều trị viêm họng do virus là không hiệu quả, vì bệnh sẽ tự khỏi nhờ vào hệ miễn dịch của cơ thể. Thay vào đó, người bệnh có thể sử dụng một số loại thuốc như Paracetamol hoặc ibuprofen để giảm triệu chứng sốt và đau họng.
- Điều trị viêm họng do vi khuẩn: Đối với viêm họng do vi khuẩn, bệnh nhân có thể dùng kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ. Quan trọng là phải uống đủ liều thuốc, ngay cả khi cảm thấy đã khỏi bệnh, để ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng trở nên trầm trọng hơn hoặc lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Việc này cũng giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh như sốt thấp khớp hoặc viêm thận.
- Điều trị viêm họng tại nhà: Người bệnh có thể kết hợp các biện pháp chăm sóc tại nhà để giảm triệu chứng của bệnh như sau:
- Súc họng bằng dung dịch sát khuẩn: Thực hiện vào buổi sáng và tối mỗi ngày để giảm vi khuẩn.
- Uống nước ấm: Có thể pha chanh và mật ong để làm dịu cổ họng.
- Tăng cường trái cây và vitamin C: Để tăng cường hệ miễn dịch.
- Chườm ấm cổ họng: Giúp giảm cảm giác đau và khó chịu.
- Ăn thức ăn mềm, dễ nuốt: Để không làm tổn thương thêm cổ họng.
Biện pháp phòng tránh
Cách tốt nhất để ngăn ngừa viêm họng là tránh tiếp xúc với các vi trùng gây bệnh và thực hành vệ sinh tốt. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả mà bạn và gia đình nên tuân theo:
- Rửa tay đúng cách: Rửa tay kỹ lưỡng và thường xuyên là một trong những cách đơn giản nhưng hiệu quả nhất để ngăn ngừa viêm họng. Hãy rửa tay sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn, và sau khi ho hoặc hắt hơi. Sử dụng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây để đảm bảo sạch khuẩn.
- Vệ sinh mũi họng hàng ngày: Hàng ngày có thể sử dụng nước muối sinh lý pha loãng để vệ sinh họng và mũi. Ngoài ra có thể sử dụng một số sản phẩm chuyên dụng như xịt mũi lợi khuẩn, hoặc xịt họng để vệ sinh và tăng cường sức khỏe hệ hô hấp. Xịt họng keo ong Beemedi, xịt mũi họng lợi khuẩn Altawell hay xịt họng Subavax là những sản phẩm bạn có thể lựa chọn vì thành phần an toàn đối với người sử dụng.
- Tránh dùng chung đồ dùng: Không chia sẻ thức ăn, ly uống nước, hoặc đồ dùng cá nhân với người khác. Điều này sẽ giúp giảm nguy cơ lây nhiễm các vi khuẩn và virus có hại.
- Hắt hơi và ho đảm bảo vệ sinh: Khi bạn cảm thấy cần hắt hơi hoặc ho, hãy sử dụng khăn giấy để che miệng và mũi, và ngay lập tức vứt khăn giấy vào thùng rác. Nếu không có khăn giấy, hãy hắt hơi vào khuỷu tay để ngăn chặn việc phát tán vi khuẩn ra môi trường xung quanh.
- Sử dụng chất khử trùng tay: Trong trường hợp không có xà phòng và nước, bạn có thể sử dụng chất khử trùng tay chứa cồn để làm sạch tay. Điều này rất hữu ích khi bạn đang ở nơi công cộng hoặc trong tình huống không thể rửa tay.
- Vệ sinh các vật dụng công cộng: Tránh để miệng chạm vào điện thoại công cộng hoặc vòi uống nước. Ngoài ra, thường xuyên vệ sinh điện thoại di động, điều khiển TV, và bàn phím máy tính bằng chất tẩy rửa khử trùng. Khi đi du lịch, hãy lau sạch các vật dụng trong phòng khách sạn như điện thoại và điều khiển từ xa để bảo vệ sức khỏe của bạn.
- Tránh tiếp xúc gần với người bệnh: Nếu có thể, hãy tránh tiếp xúc gần với những người đang mắc bệnh viêm họng hoặc có triệu chứng cảm cúm. Điều này giúp giảm nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn và virus.
Kết luận
Viêm họng là một trong những tình trạng phổ biến nhất trong các bệnh lý về tai mũi họng. Mặc dù nhiều trường hợp viêm họng có thể tự khỏi, nhưng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, bệnh có thể chuyển sang giai đoạn mãn tính hoặc gây ra những biến chứng nghiêm trọng. Chính vì vậy, việc nhận biết sớm các triệu chứng viêm họng và không chủ quan là điều cực kỳ quan trọng.