Viêm họng ở trẻ em: Nguyên nhân do đâu và triệu chứng là gì?

Viêm họng ở trẻ em là một trong những bệnh lý hô hấp phổ biến và thường gặp ở trẻ, gây ra nhiều khó chịu cho trẻ như đau rát và ngứa họng. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của trẻ mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm xoang, hoặc viêm phế quản nếu không được điều trị kịp thời. Để hiểu rõ hơn về các nguyên nhân gây trẻ bị viêm họng và nhận biết các triệu chứng đi kèm, hãy cùng khám phá chi tiết trong bài viết dưới đây.

Trẻ bị viêm họng do đâu?

Viêm họng ở trẻ em có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây đau họng ở trẻ nhỏ:

• Cảm lạnh: Cảm lạnh là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến viêm họng ở trẻ. Khi bị cảm lạnh, trẻ thường gặp phải các triệu chứng như nghẹt mũi, sổ mũi và đau họng. Theo ước tính, trẻ sơ sinh có thể bị cảm lạnh từ 7 đến 8 lần trong năm đầu đời do hệ miễn dịch của trẻ vẫn đang trong quá trình phát triển. Nếu nghi ngờ trẻ bị cảm lạnh, hãy theo dõi tình trạng sức khỏe của bé, đặc biệt khi có dấu hiệu sốt hay quấy khóc. Việc chăm sóc tại nhà trong thời gian này là rất quan trọng để giúp trẻ hồi phục.
• Viêm amidan: Viêm amidan có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào, kể cả trẻ sơ sinh. Nguyên nhân chính của tình trạng này thường do virus tấn công. Khi trẻ bị viêm amidan, các triệu chứng như biếng ăn do khó nuốt, chảy nước bọt nhiều hơn bình thường, và nhiệt độ cơ thể tăng cao có thể xuất hiện. Ngoài ra, trẻ cũng có thể phát ra âm thanh khó chịu khi nói. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể kê toa thuốc như paracetamol hoặc ibuprofen để giảm triệu chứng. Nếu trẻ đã bắt đầu ăn thức ăn rắn, các món ăn nên được nấu mềm và nhuyễn để dễ nuốt hơn.
• Bệnh tay chân miệng: Bệnh tay chân miệng thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi, với các triệu chứng như sốt, viêm họng và đau miệng. Trẻ có thể nổi mụn nước hoặc loét bên trong miệng, làm cản trở quá trình nuốt thức ăn và nước bọt. Mụn nước có thể xuất hiện ở các bộ phận khác như tay, chân, xung quanh miệng và mông. Bệnh này do virus gây ra và có khả năng lây lan cao, thậm chí khi trẻ đã có dấu hiệu hồi phục vẫn có thể lây nhiễm cho người khác trong vài ngày tiếp theo.
• Viêm họng liên cầu khuẩn: Viêm họng liên cầu khuẩn là một nguyên nhân phổ biến khác gây đau họng ở trẻ. Khi trẻ mắc phải tình trạng này, trẻ có thể xuất hiện triệu chứng sốt, đồng thời amidan và các hạch bạch huyết ở cổ thường sưng đỏ. Để điều trị viêm họng liên cầu khuẩn, trẻ cần được bác sĩ kê đơn thuốc kháng sinh.

Triệu chứng viêm họng ở trẻ em

Khi trẻ bị viêm họng, các triệu chứng mà trẻ gặp phải có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến mà phụ huynh có thể nhận diện:

• Đau họng: Trẻ thường cảm thấy đau rát ở vùng họng, và cơn đau có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi trẻ nói hoặc nuốt thức ăn.
• Cảm giác trầy xước: Trẻ có thể mô tả cảm giác họng bị trầy xước, điều này khiến cho việc ăn uống trở nên khó khăn.
• Khó nuốt: Sự sưng tấy của các tuyến hoặc amidan có thể khiến trẻ cảm thấy khó nuốt, gây khó khăn trong việc ăn uống và uống nước.
• Giọng khàn khàn: Khi viêm họng, trẻ có thể gặp phải tình trạng giọng nói khàn khàn hoặc khó nói chuyện, điều này là do viêm nhiễm ảnh hưởng đến dây thanh âm.

Ngoài các triệu chứng chính trên, nếu viêm họng đi kèm với nhiễm trùng đường hô hấp, trẻ có thể có thêm các dấu hiệu khác như:

• Ho, hắt hơi, nghẹt mũi và chảy nước mũi: Các triệu chứng này thường xảy ra khi có sự tích tụ dịch nhầy trong đường hô hấp.
• Sốt: Nhiệt độ cơ thể của trẻ có thể tăng cao, đặc biệt khi có viêm nhiễm nghiêm trọng.
• Cơ thể đau nhức: Trẻ có thể cảm thấy mệt mỏi, đau nhức toàn thân.
• Đau đầu: Đau đầu cũng là một triệu chứng thường gặp trong trường hợp viêm họng.
• Buồn nôn hoặc nôn: Một số trẻ có thể cảm thấy buồn nôn hoặc thậm chí nôn mửa.

Ở trẻ nhỏ, có thể xuất hiện tình trạng thấy máu trong dịch mũi hoặc đờm, điều này cần được chú ý và xử lý kịp thời.

Nếu viêm họng do liên cầu khuẩn, việc điều trị là rất quan trọng. Trẻ cần được sử dụng một đợt kháng sinh đầy đủ theo chỉ định của bác sĩ. Việc không điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như sốt thấp khớp, viêm cầu thận, thấp tim, hoặc áp xe quanh amidan.

Điều quan trọng là phụ huynh phải đảm bảo trẻ uống đủ liều thuốc kháng sinh và không tự ý ngưng thuốc khi trẻ đã cảm thấy khỏe hơn. Nếu bạn nghi ngờ trẻ có thể bị viêm họng liên cầu khuẩn, hãy đưa trẻ đến bác sĩ hoặc các trung tâm xét nghiệm để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác. (1)

Khi nào cần đưa trẻ bị viêm họng đi gặp bác sĩ

Việc theo dõi sức khỏe của trẻ là rất quan trọng, đặc biệt khi trẻ có dấu hiệu viêm họng. Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám ngay khi nhận thấy một số triệu chứng nghiêm trọng sau:

• Sốt cao: Nếu trẻ có sốt cao, đặc biệt là trên 38,5 độ C, và sốt kéo dài hơn hai ngày dù đã uống thuốc hạ sốt, đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng cần được thăm khám ngay.
• Khó nuốt: Nếu trẻ gặp khó khăn trong việc nuốt thức ăn hoặc nước, điều này có thể ảnh hưởng đến dinh dưỡng và sức khỏe tổng quát của trẻ.
• Triệu chứng không cải thiện: Nếu sau 2-3 ngày mà các triệu chứng viêm họng không thuyên giảm hoặc có xu hướng xấu đi, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám để tìm nguyên nhân chính xác và điều trị kịp thời.
• Khó thở: Nếu trẻ có dấu hiệu khó thở hoặc thở bằng miệng, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức.
• Dấu hiệu viêm họng kéo dài: Nếu triệu chứng viêm họng kéo dài hơn một tuần mà không thấy dấu hiệu cải thiện, cần có sự can thiệp y tế.
• Mảng trắng ở cổ họng: Sự xuất hiện của các mảng trắng trên amidan hoặc cổ họng có thể là dấu hiệu của viêm họng do liên cầu khuẩn hoặc nhiễm trùng khác.
• Máu trong nước bọt hoặc đờm: Đây là dấu hiệu nghiêm trọng cần được kiểm tra ngay.
• Phát ban: Nếu trẻ bị phát ban đi kèm với triệu chứng viêm họng, cần được khám để loại trừ các bệnh lý khác.
• Đau tai: Đau tai có thể là dấu hiệu của sự lây lan của nhiễm trùng từ họng đến tai.
• Ho kéo dài: Nếu trẻ ho có đờm hoặc ho kéo dài hơn một tuần mà không cải thiện, cần được thăm khám để đánh giá tình trạng sức khỏe.
• Khàn giọng kéo dài: Nếu tình trạng khàn giọng kéo dài hơn hai tuần mà không thấy cải thiện, cần được bác sĩ đánh giá.
• Đau họng và ho dữ dội: Nếu trẻ gặp phải tình trạng đau họng và ho dữ dội, đây là dấu hiệu không nên bỏ qua.
• Triệu chứng tái phát: Nếu trẻ thường xuyên bị đau họng tái phát, điều này có thể cho thấy một vấn đề nghiêm trọng hơn. (2)

Kết luận

Viêm họng ở trẻ em là một tình trạng phổ biến nhưng không nên xem nhẹ. Việc hiểu rõ nguyên nhân và triệu chứng của bệnh sẽ giúp phụ huynh có những biện pháp can thiệp kịp thời, bảo vệ sức khỏe cho trẻ. Nếu bạn còn thắc mắc về trẻ bị viêm họng hoặc những vấn đề sức khỏe khác ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ. Chúng tôi hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn nhiều thông tin bổ ích và hữu ích trong việc chăm sóc sức khỏe cho bé yêu của mình.

Nguồn thông tin bài viết tham khảo:

(1). Bệnh viện đa khoa Tâm Anh: https://tamanhhospital.vn/viem-hong-cap-o-tre/

(2).Pharyngitis and tonsillitis in children. (2024, May 13). Johns Hopkins Medicine: https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/pharyngitis-and-tonsillitis-in-children