Viêm xoang trán là một trong những bệnh lý phổ biến, thường xuyên gây phiền toái cho nhiều người với những triệu chứng khó chịu và dễ tái phát. Không chỉ khiến người bệnh đau nhức, khó chịu, viêm xoang trán còn ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và làm giảm chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị đúng cách. Vậy viêm xoang trán có những biểu hiện gì đặc trưng? Cần lưu ý gì trong quá trình phòng ngừa và điều trị để đạt hiệu quả tốt nhất? Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về căn bệnh này để bảo vệ sức khỏe của bạn và những người thân yêu.
Viêm xoang trán là gì?
Viêm xoang trán là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại các khoang xoang nằm phía trên ổ mắt, ngang vùng lông mày, nơi chứa các khoang không khí giúp làm nhẹ đầu và hỗ trợ chức năng hô hấp. Thông thường, các xoang này tiết ra một lượng nhỏ chất nhầy, chảy qua đường mũi để duy trì sự cân bằng và vệ sinh của vùng mũi xoang. Tuy nhiên, khi chất nhầy này bị bít tắc, không thoát được ra ngoài, nó sẽ tích tụ trong các khoang xoang, dẫn đến viêm nhiễm và gia tăng áp lực tại vùng trán và quanh mắt. (1)
Viêm xoang trán không chỉ là một bệnh lý phổ biến mà còn là dạng viêm xoang dễ gặp nhất, đặc biệt khi thời tiết lạnh và khô hanh vào mùa thu đông. Những thay đổi đột ngột của thời tiết, môi trường ô nhiễm hoặc cơ địa dị ứng đều có thể tạo điều kiện thuận lợi cho viêm xoang trán phát sinh và tái phát nhiều lần.
Nguyên nhân dẫn đến viêm xoang trán
Viêm xoang trán có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó nổi bật là các yếu tố gây nhiễm trùng và dị ứng. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng viêm xoang trán.
Nhiễm virus
Nhiễm virus đường hô hấp trên là nguyên nhân phổ biến dẫn đến viêm xoang trán. Khi virus xâm nhập, chúng có thể gây tắc nghẽn đường dẫn lưu của xoang, làm chất nhầy tích tụ và không thể thoát ra ngoài. Sự ứ đọng này tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn và các tác nhân gây viêm nhiễm, dẫn đến các triệu chứng đau nhức ở vùng trán và mắt.
Nhiễm khuẩn
Nhiễm khuẩn thường xảy ra sau khi cơ thể bị nhiễm virus, đặc biệt khi hệ miễn dịch suy yếu, khiến xoang trở nên nhạy cảm hơn với các tác nhân từ môi trường. Khác với nhiễm virus, nhiễm khuẩn thường kéo dài hơn và có thể đòi hỏi điều trị bằng thuốc kháng sinh. Nếu nhiễm trùng kéo dài hơn 10 đến 14 ngày, có khả năng bệnh đã chuyển thành nhiễm khuẩn hoặc bội nhiễm, cần can thiệp y tế kịp thời.
Dị ứng (viêm mũi dị ứng)
Các yếu tố dị ứng như bụi, phấn hoa, lông động vật có thể gây kích ứng niêm mạc mũi, dẫn đến tình trạng phù nề và tăng tiết chất nhầy trong xoang trán. Sự tích tụ này dễ dàng gây tắc nghẽn và dẫn đến viêm xoang. Bệnh nhân bị viêm xoang trán do dị ứng thường có các triệu chứng tương tự viêm xoang do nhiễm trùng, nhưng điều trị có thể khác nhau tùy theo nguyên nhân chính xác. (2)
Lệch vách ngăn mũi
Lệch vách ngăn mũi là tình trạng vách ngăn bị lệch, làm cho khoang mũi không cân xứng. Trong nhiều trường hợp, điều này không gây ảnh hưởng đáng kể, nhưng khi lệch vách ngăn mũi gây khó thở hoặc làm hẹp đường thoát của chất nhầy, có thể dẫn đến viêm xoang trán và nhiễm trùng do chất nhầy không được lưu thông hiệu quả.
Polyp mũi
Polyp mũi là các khối u mềm hình thành trong niêm mạc mũi hoặc xoang. Khi phát triển quá lớn, polyp có thể gây bít tắc đường dẫn lưu của xoang, dẫn đến tình trạng viêm xoang trán. Polyp thường xuất hiện ở những người có tiền sử nhiễm trùng tái phát, dị ứng môi trường hoặc mắc các bệnh hô hấp mạn tính như hen suyễn. Nếu không được điều trị, polyp có thể gây ra các biến chứng và ảnh hưởng đến sức khỏe đường hô hấp của người bệnh.
Các triệu chứng viêm xoang trán
Triệu chứng đặc trưng và thường gặp nhất của viêm xoang trán là đau nhức vùng trán và quanh mắt. Người bệnh thường cảm thấy đau phía trên ổ mắt, lan dọc theo hai bên cung lông mày, tạo ra cảm giác đau nhức khó chịu và rất đặc trưng cho loại viêm xoang này.
- Đau theo chu kỳ: Cơn đau thường có xu hướng xuất hiện theo chu kỳ trong ngày, bắt đầu nhẹ vào buổi sáng và tăng dần đến giữa trưa. Khi dịch mủ trong xoang bị ứ đọng, áp lực xoang tăng cao khiến người bệnh cảm thấy đau dữ dội. Khi dịch mủ thoát ra được, áp lực giảm bớt và cơn đau dịu đi. Tuy nhiên, đến buổi chiều, cơn đau lại tái phát và có thể kéo dài, nhất là khi người bệnh nằm ngửa.
- Đau lan rộng: Không chỉ tập trung ở trán, đôi khi cơn đau có thể lan đến vùng bề mặt da, gây cảm giác đau nhức khó chịu khi chạm vào. Ngoài ra, người bệnh có thể cảm thấy đau cả khi cử động con ngươi mắt, kèm theo triệu chứng chảy nước mắt do xoang bị tắc nghẽn.
Ngoài triệu chứng đau nhức, viêm xoang trán còn đi kèm với các dấu hiệu khác như:
- Chảy nước mũi: Người bệnh thường có dịch mũi nhầy màu vàng hoặc xanh, dấu hiệu của tình trạng viêm nhiễm trong xoang.
- Nghẹt mũi: Tình trạng nghẹt mũi thường xuất hiện và gây khó thở, buộc người bệnh phải thở bằng miệng, đặc biệt khó chịu vào ban đêm.
- Ho và đau họng: Viêm xoang trán có thể gây ho, đặc biệt là ho vào ban đêm hoặc sáng sớm do dịch mủ chảy xuống họng, kích thích cổ họng và gây viêm.
- Giảm khứu giác: Người bệnh có thể mất dần khả năng ngửi mùi hoặc cảm thấy các mùi trở nên kém rõ rệt.
- Hơi thở có mùi: Dịch mủ ứ đọng trong xoang là nguyên nhân gây ra hơi thở có mùi hôi khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
- Sốt và mệt mỏi: Viêm xoang trán có thể gây sốt nhẹ hoặc cao trên 38,5 độ C, kèm theo tình trạng mệt mỏi và đau nhức cơ thể.
Triệu chứng đặc thù theo nguyên nhân:
- Nếu viêm xoang trán do nhiễm virus, người bệnh thường có thêm triệu chứng mệt mỏi, đau nhức khắp người, sốt và đau họng.
- Nếu do nhiễm khuẩn, các triệu chứng sẽ nặng hơn và kéo dài quá 10 ngày, không cải thiện hoặc thậm chí trầm trọng hơn.
- Viêm xoang trán do các yếu tố cấu trúc như lệch vách ngăn mũi hoặc polyp mũi sẽ có triệu chứng kéo dài nhiều tháng, khó điều trị dứt điểm bằng phương pháp thông thường.
Bệnh viêm xoang trán có nguy hiểm không?
Viêm xoang trán là một loại viêm xoang có nguy cơ cao gây ra các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là các biến chứng nội sọ. Trong số các thể viêm xoang, viêm xoang trán là loại dễ gây ra tổn thương đến hệ thần kinh và các bộ phận khác bên trong sọ, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và thậm chí đe dọa tính mạng của người bệnh.
Dưới đây là các biến chứng nguy hiểm có thể gặp:
- Viêm não: Khi tình trạng viêm xoang trán nặng hơn và vi khuẩn lan rộng, chúng có thể xâm nhập vào các mô não, gây viêm não. Đây là biến chứng rất nguy hiểm, có thể dẫn đến tổn thương vĩnh viễn nếu không được điều trị kịp thời.
- Viêm màng não: Màng não là lớp màng bao bọc xung quanh não và tủy sống. Viêm xoang trán nặng có thể dẫn đến viêm màng não, gây ra các triệu chứng như đau đầu dữ dội, sốt cao, nôn mửa, và cứng cổ. Viêm màng não là một biến chứng đe dọa tính mạng và đòi hỏi phải điều trị khẩn cấp.
- Áp xe não: Đây là tình trạng mưng mủ trong mô não do vi khuẩn từ xoang trán xâm nhập vào. Áp xe não gây ra những triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao, đau đầu, yếu liệt hoặc mất cảm giác ở các phần cơ thể. Nếu không được điều trị sớm, áp xe não có thể gây tổn thương thần kinh không hồi phục.
- Viêm ngoài màng cứng: Biến chứng này xảy ra khi vi khuẩn tấn công vùng ngoài màng cứng của não, gây viêm và đau đớn dữ dội. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho thần kinh nếu không được điều trị kịp thời.
- Huyết khối tĩnh mạch xoang hang: Huyết khối là tình trạng đông máu, và huyết khối ở tĩnh mạch xoang hang có thể xảy ra khi vi khuẩn từ xoang trán di chuyển vào tĩnh mạch. Hậu quả của tình trạng này là cản trở tuần hoàn máu, gây ra các triệu chứng như đau đầu dữ dội, sưng đỏ mắt, và rối loạn thị lực. Nếu không điều trị kịp thời, huyết khối tĩnh mạch xoang hang có thể gây tử vong.
Cách chữa trị viêm xoang trán
Viêm xoang trán có thể gây ra nhiều phiền toái và đau đớn cho người bệnh, tuy nhiên, với phương pháp điều trị phù hợp, bệnh có thể được kiểm soát và cải thiện hiệu quả. Theo dược sĩ Cồ Minh Hằng, mục tiêu chính trong việc điều trị viêm xoang trán là giúp xoang thông thoáng và tăng cường sự thoát dịch nhầy. Dưới đây là các phương pháp điều trị viêm xoang trán tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh:
Điều trị viêm xoang trán do nhiễm virus
Trong trường hợp viêm xoang trán do virus, bệnh thường không cần đến kháng sinh vì các loại thuốc này không có tác dụng với virus. Thay vào đó, bệnh nhân cần nghỉ ngơi đầy đủ, uống nhiều nước để giữ cơ thể không bị mất nước, đồng thời sử dụng một số loại thuốc hỗ trợ như:
- Thuốc xịt mũi hoặc thuốc giảm nghẹt mũi: Những loại thuốc này giúp giảm các triệu chứng nghẹt mũi và cải thiện khả năng hô hấp.
- Ngoài ra, bệnh nhân nên giữ ấm cơ thể và hạn chế tiếp xúc với môi trường lạnh, ẩm ướt để bệnh không trở nặng.
Điều trị viêm xoang trán do nhiễm khuẩn
Nếu viêm xoang trán là do vi khuẩn, kháng sinh là lựa chọn điều trị hàng đầu. Các chỉ định cụ thể bao gồm:
- Kháng sinh amoxicillin-clavulanate: Loại thuốc này thường được chỉ định trong vòng 7-14 ngày đối với các trường hợp nhiễm khuẩn không có biến chứng. Lưu ý, bệnh nhân dị ứng với penicillin cần tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn loại kháng sinh thay thế.
- Điều trị nội trú và truyền kháng sinh qua đường tĩnh mạch: Đối với những trường hợp có biến chứng hoặc tình trạng viêm xoang nặng, bệnh nhân có thể cần nhập viện để được điều trị bằng kháng sinh tiêm tĩnh mạch và truyền dịch qua đường tĩnh mạch nhằm kiểm soát nhiễm trùng nhanh chóng và hiệu quả.
Phẫu thuật có thể được chỉ định khi các biện pháp điều trị trên không hiệu quả. Một số lựa chọn phẫu thuật bao gồm:
- Phẫu thuật nội soi xoang trán hoặc chọc dò xoang trán: Phương pháp này giúp dẫn lưu dịch nhầy và giải phóng tắc nghẽn.
- Phẫu thuật mở hộp sọ: Được chỉ định trong các trường hợp áp xe nội sọ hoặc biến chứng nặng khác.
Điều trị viêm xoang trán do dị ứng
Đối với những bệnh nhân viêm xoang trán do dị ứng, bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc giúp giảm thiểu triệu chứng như:
- Thuốc xịt mũi corticosteroid và thuốc kháng histamin: Các loại thuốc này giúp làm giảm viêm và các triệu chứng do dị ứng gây ra.
- Thuốc thông mũi và thuốc xịt mũi không kê đơn chứa phenylephrine hoặc oxymetazoline: Giúp giảm nghẹt mũi, tuy nhiên không nên sử dụng kéo dài để tránh tác dụng phụ không mong muốn cho niêm mạc mũi.
Lưu ý: Một số loại thuốc xịt mũi không kê đơn có thể tương tác với các loại thuốc kê đơn khác và làm tăng huyết áp, do đó người bệnh nên thăm khám bác sĩ để được tư vấn trước khi sử dụng.
Điều trị viêm xoang trán do lệch vách ngăn mũi và polyp mũi
Đối với các trường hợp viêm xoang trán do lệch vách ngăn mũi hoặc polyp mũi, các phương pháp điều trị ngoại khoa thường được xem xét, bao gồm:
- Phẫu thuật chỉnh sửa vách ngăn mũi: Giúp khôi phục cấu trúc mũi và giảm bít tắc, hỗ trợ sự thông thoáng của xoang.
- Loại bỏ polyp mũi: Giúp giảm triệu chứng tắc nghẽn và cải thiện tình trạng viêm xoang.
Cách trị viêm xoang trán tại nhà
Ngoài các phương pháp điều trị chuyên khoa, người bệnh có thể tự chăm sóc tại nhà để giảm bớt triệu chứng viêm xoang trán:
- Xông hơi: Hơi nước ấm giúp giảm nghẹt mũi và đau nhức. Bạn có thể xông bằng nồi nước nóng, trùm khăn kín đầu hoặc sử dụng các loại trà như trà hoa cúc, trà gừng để hít hơi nước ấm. Tuy nhiên, không nên lạm dụng xông hơi vì có thể gây tổn thương niêm mạc mũi.
- Rửa mũi bằng nước muối: Vệ sinh mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý giúp loại bỏ bụi bẩn và giảm triệu chứng viêm. Tuy nhiên, cần thực hiện đúng cách theo hướng dẫn để tránh tác động xấu đến niêm mạc mũi.
- Máy xông tinh dầu: Các loại tinh dầu như bạch đàn, bạc hà, hoặc hoa cúc có thể giúp giảm khó chịu và các triệu chứng của viêm đường hô hấp trên. Hòa một ít tinh dầu với nước vào máy xông và đặt ở đầu giường khi ngủ để giúp mũi thông thoáng.
Kết luận
Viêm xoang trán là bệnh lý khó điều trị dứt điểm và có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cũng như sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Để ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm có thể ảnh hưởng đến hốc mắt và hộp sọ, người bệnh cần tuân thủ nghiêm túc các chỉ dẫn điều trị của bác sĩ, đồng thời duy trì lối sống lành mạnh và chăm sóc mũi xoang cẩn thận. Hy vọng bài viết này đã cung cấp những thông tin hữu ích cho bạn đọc trong việc nhận biết và phòng ngừa viêm xoang trán. Hãy theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích về sức khỏe nhé!
Nguồn thông tin bài viết tham khảo:
(1). D’Souza, G. (2023, July 24). What is frontal sinusitis and what causes it? https://www.medicalnewstoday.com/articles/322932#treatment
(2). Bệnh viện đa khoa Tâm Anh. https://tamanhhospital.vn/viem-xoang-tran/