Sau khi sinh, nhiều mẹ băn khoăn liệu có thể tiếp tục nuôi con bằng sữa mẹ khi quay trở lại công việc hay không. Việc cân bằng giữa công việc và chăm sóc con nhỏ có thể là một thách thức, nhưng không phải là điều không thể. Với những các ứng biến phù hợp, mẹ hoàn toàn có thể đảm bảo nguồn sữa dồi dào cho bé dù không ở bên cạnh 24/7. Dưới đây là những mẹo giúp mẹ đi làm vẫn duy trì nuôi con bằng sữa mẹ.
Mẹ cần chuẩn bị những gì trước khi đi làm lại?
Sau một thời gian ở nhà chăm sóc con, việc quay trở lại công việc có thể khiến nhiều mẹ lo lắng, đặc biệt là làm sao để duy trì việc nuôi con bằng sữa mẹ. Để đảm bảo bé vẫn nhận đủ nguồn sữa tốt nhất trong những ngày mẹ vắng nhà, việc chuẩn bị trước là vô cùng quan trọng. Dưới đây là những bước cần thiết giúp mẹ sẵn sàng cho hành trình mới mà không ảnh hưởng đến việc nuôi con bằng sữa mẹ.
Tập cho bé bú bình
Nếu bé chỉ quen ti mẹ trực tiếp, mẹ cần giúp con làm quen với bình sữa từ sớm. Việc này không chỉ giúp bé có thời gian thích nghi mà còn giảm bớt căng thẳng cho cả mẹ và bé khi mẹ đi làm trở lại.
Cách tập cho bé bú bình hiệu quả:
- Bắt đầu cho bé thử bình sữa ít nhất 1 – 3 tháng trước khi mẹ đi làm để bé có thời gian thích ứng.
- Khi cho bé bú bình, mẹ nên giữ thái độ thoải mái, không ép buộc để tránh bé sợ bình.
- Trong giai đoạn đầu, mẹ có thể để bé chơi với bình sữa để tạo sự quen thuộc. Nếu bé chưa chịu hợp tác ngay, mẹ hãy kiên nhẫn và thử lại vào thời điểm bé đang thoải mái, không quá đói hoặc quấy khóc.
- Chọn bình sữa có núm ti mềm mại, gần giống ti mẹ để bé dễ dàng chấp nhận.
Một số mẹo giúp bé hợp tác hơn:
- Nhờ người khác cho bé bú bình thay vì mẹ, vì bé có thể quen với hơi mẹ và từ chối bình.
- Mẹ có thể vắt sữa vào bình rồi để bé bú, giúp bé nhận ra mùi vị quen thuộc.
- Nếu bé không chịu ti bình, mẹ có thể thử nhiều tư thế khác nhau hoặc chọn loại núm ti có tốc độ chảy phù hợp với độ tuổi của bé.
Chuẩn bị đồ dùng hỗ trợ hút sữa
Việc hút sữa đều đặn giúp mẹ duy trì nguồn sữa ổn định, tránh tắc sữa và đảm bảo bé luôn có đủ sữa dù mẹ vắng nhà. Để việc hút sữa hiệu quả, mẹ cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ hỗ trợ sau:
- Máy hút sữa: Nên chọn loại máy hút sữa điện đôi để tiết kiệm thời gian và đảm bảo lượng sữa vắt ra nhiều hơn. Máy hút sữa có chế độ massage và hút kiệt sữa sẽ giúp mẹ giảm đau rát, giữ lượng sữa dồi dào.
- Túi trữ sữa hoặc bình trữ sữa: Sau khi hút sữa, mẹ cần bảo quản đúng cách để đảm bảo chất lượng sữa cho bé. Túi trữ sữa nên làm từ chất liệu an toàn, có khóa zip chặt chẽ, chống rò rỉ và dễ ghi chú ngày vắt sữa.
- Túi giữ nhiệt hoặc tủ lạnh mini: Dùng để bảo quản sữa khi mẹ đang ở nơi làm việc mà chưa thể trữ ngay vào tủ lạnh.
- Áo hút sữa rảnh tay: Giúp mẹ có thể làm việc trong khi hút sữa, tiết kiệm thời gian và giảm căng thẳng.
Hút sữa dự trữ trước khi đi làm
Trước khi đi làm, mẹ nên tập trung hút sữa nhiều hơn bình thường để trữ sẵn một lượng sữa nhất định. Điều này giúp bé có đủ sữa trong giai đoạn đầu khi mẹ mới đi làm lại và lịch hút sữa có thể chưa ổn định.
Cách lên kế hoạch dự trữ sữa hiệu quả:
- Tăng cữ hút sữa khoảng 1 – 2 tuần trước khi đi làm để kích thích sản xuất sữa nhiều hơn.
- Vắt sữa sau mỗi cữ bú của bé để đảm bảo sữa luôn được duy trì.
- Lượng sữa dự trữ nên đủ ít nhất 2 – 3 ngày đầu đi làm để mẹ không bị áp lực khi mới quay lại công việc.
- Sữa vắt ra cần được cấp đông ngay và ghi chú ngày vắt để sử dụng theo nguyên tắc “sữa vắt trước dùng trước”.
- Khi cần sử dụng, mẹ chỉ cần hâm nóng sữa ở nhiệt độ phù hợp là bé có thể bú ngay.
- Việc chuẩn bị kỹ càng trước khi đi làm không chỉ giúp mẹ an tâm hơn mà còn đảm bảo bé vẫn được nuôi dưỡng bằng nguồn sữa mẹ quý giá. Khi có kế hoạch phù hợp, mẹ hoàn toàn có thể cân bằng giữa công việc và việc nuôi con một cách hiệu quả.
Các mẹo giúp mẹ đi làm vẫn duy trì nuôi con bằng sữa mẹ
Dưới đây là những phương pháp hiệu quả giúp mẹ tiếp tục nuôi con bằng sữa mẹ ngay cả khi đã đi làm.
Thiết lập lịch hút sữa phù hợp
- Việc duy trì nguồn sữa mẹ phụ thuộc rất nhiều vào việc hút sữa đúng cách và đều đặn. Nếu mẹ không hút sữa thường xuyên, cơ thể có thể hiểu nhầm rằng bé đã bú ít đi và giảm dần lượng sữa tiết ra. Vì vậy, mẹ cần xây dựng lịch hút sữa khoa học để đảm bảo luôn có sữa cho bé.
- Với bé dưới 6 tháng tuổi: Mẹ nên hút sữa mỗi 3 tiếng một lần để duy trì sản lượng sữa ổn định.
- Với bé trên 6 tháng tuổi: Khi bé đã bắt đầu ăn dặm, mẹ có thể giãn thời gian giữa các cữ hút sữa ra 4 tiếng một lần mà vẫn đảm bảo nguồn sữa.
Nếu công việc quá bận rộn, mẹ có thể áp dụng phương pháp hút ngắn:
- Tranh thủ hút sữa khoảng 5 phút mỗi cữ, ngay cả khi không hút được nhiều, để giữ cho cơ thể tiếp tục sản xuất sữa.
- Những cữ sau có thể hút lâu hơn để đảm bảo lượng sữa bé cần.
Trong trường hợp không thể hút sữa trong giờ làm việc, mẹ có thể áp dụng cách hút xen kẽ:
- Hút ngắn trong giờ làm việc.
- Hút lâu và nhiều hơn vào buổi tối và cuối tuần để bù lại lượng sữa thiếu hụt trong ngày.
- Mẹ cũng có thể trao đổi với cấp trên hoặc tìm kiếm không gian phù hợp tại nơi làm việc để đảm bảo việc hút sữa diễn ra thuận lợi, tránh gián đoạn làm ảnh hưởng đến nguồn sữa.
Cho bé bú thường xuyên khi có thể
Một trong những cách tự nhiên và hiệu quả nhất để duy trì sữa mẹ chính là cho bé bú trực tiếp bất cứ khi nào có cơ hội. Hành động mút của bé sẽ kích thích cơ thể sản xuất nhiều sữa hơn, giúp mẹ duy trì nguồn sữa dồi dào.
- Nếu nơi làm việc gần nhà, mẹ có thể tranh thủ về nhà cho bé bú vào giờ nghỉ trưa.
- Khi về nhà sau giờ làm, mẹ nên cho bé bú ngay lập tức, không cần phải đợi đến cữ bú tiếp theo.
- Vào buổi tối và ban đêm, mẹ có thể cho bé bú theo nhu cầu, giúp kích thích tuyến sữa hoạt động tốt hơn.
Kể cả khi mẹ cảm thấy lượng sữa ít hoặc ngực mềm, mẹ vẫn nên tiếp tục cho bé bú. Việc bú mút sẽ kích thích cơ thể tiếp tục sản xuất sữa, tránh tình trạng mất sữa do không có kích thích thường xuyên.
Giữ tinh thần thoải mái và đảm bảo chế độ nghỉ ngơi hợp lý
Tâm lý và sức khỏe của mẹ có ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn sữa. Khi quay trở lại làm việc, áp lực công việc, căng thẳng và thiếu ngủ có thể khiến mẹ bị giảm sữa hoặc mất sữa. Vì vậy, mẹ cần chú ý đến tinh thần và chế độ nghỉ ngơi của mình.
- Sắp xếp công việc hợp lý, tránh ôm đồm quá nhiều khiến bản thân quá tải.
- Tận dụng thời gian nghỉ ngơi: Khi bé ngủ, mẹ cũng nên tranh thủ chợp mắt để cơ thể phục hồi.
- Thư giãn bằng các hoạt động nhẹ nhàng như nghe nhạc, đọc sách, đi dạo để giảm căng thẳng.
- Ăn uống đủ chất, bổ sung các thực phẩm lợi sữa như hạt sen, yến mạch, đậu xanh, rau ngót, móng giò…
- Uống đủ nước, đặc biệt là nước ấm, giúp kích thích tiết sữa hiệu quả hơn.
Tinh thần thoải mái và sức khỏe tốt sẽ giúp mẹ duy trì được nguồn sữa chất lượng, đảm bảo bé vẫn có đủ sữa mẹ ngay cả khi mẹ đã đi làm.
Lưu ý khi vắt sữa và bảo quản sữa đúng cách

Việc vắt sữa và bảo quản sữa mẹ đúng cách không chỉ giúp duy trì nguồn sữa ổn định mà còn đảm bảo bé luôn có đủ sữa mẹ khi mẹ đi làm. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về kỹ thuật vắt sữa hiệu quả và cách bảo quản sữa an toàn.
Kỹ thuật vắt sữa hiệu quả
Vắt sữa đúng cách giúp mẹ duy trì nguồn sữa, tránh căng tức ngực và đảm bảo lượng sữa luôn dồi dào cho bé. Dưới đây là những lưu ý quan trọng mẹ cần thực hiện:
Chọn thời điểm vắt sữa phù hợp
- Nên vắt sữa vào những thời điểm mẹ cảm thấy thoải mái, ít căng thẳng nhất để sữa tiết ra dễ dàng hơn.
- Thời điểm buổi sáng thường là lúc sữa nhiều nhất do ban đêm cơ thể mẹ sản xuất sữa liên tục.
- Nếu mẹ có lịch hút sữa cố định, nên vắt sữa vào khoảng cách 2-3 tiếng/lần để đảm bảo lượng sữa ổn định.
- Nếu sữa nhiều, mẹ có thể vắt ngay sau khi cho bé bú để lấy phần sữa dư thừa và dự trữ cho lần bú sau.
Thư giãn trước khi vắt sữa
- Trước khi vắt sữa, mẹ nên dành vài phút thư giãn bằng cách ngồi thoải mái, hít thở sâu và suy nghĩ đến bé.
- Massage nhẹ bầu ngực trước khi vắt để kích thích tuyến sữa, giúp sữa chảy ra nhanh và nhiều hơn.
- Có thể nhìn ảnh hoặc video của bé, hoặc thậm chí nghe âm thanh của bé khóc để kích thích phản xạ tiết sữa.
Sử dụng máy vắt sữa đúng cách
- Máy vắt sữa giúp mẹ tiết kiệm thời gian và công sức hơn so với vắt bằng tay.
- Nếu sử dụng máy vắt sữa bằng điện, mẹ nên chọn loại có chế độ massage kích thích tuyến sữa trước khi bắt đầu vắt.
- Khi vắt sữa, mẹ nên điều chỉnh áp lực hút phù hợp, không nên dùng lực quá mạnh gây đau rát.
- Với máy vắt sữa bằng tay, mẹ cần bóp nhả nhịp nhàng để tạo dòng chảy sữa tự nhiên, tránh làm tổn thương mô ngực.
Bảo quản sữa mẹ đúng cách
Sau khi vắt sữa, việc bảo quản đúng cách rất quan trọng để đảm bảo chất lượng sữa cho bé. Nếu bảo quản không đúng, sữa có thể bị nhiễm khuẩn hoặc mất chất dinh dưỡng.
Hướng dẫn bảo quản sữa theo nhiệt độ
Sữa mẹ sau khi vắt có thể bảo quản trong nhiều môi trường khác nhau, nhưng cần tuân thủ nguyên tắc nhiệt độ và thời gian như sau:
- Ở nhiệt độ phòng (dưới 25°C): Sữa có thể dùng trong 4 giờ. Nếu phòng quá nóng, nên dùng trong 2 giờ.
- Trong ngăn mát tủ lạnh (0 – 4°C): Sữa bảo quản được tối đa 4 ngày.
- Trong ngăn đá tủ lạnh 1 cửa: Sữa để được tối đa 2 tuần.
- Trong ngăn đá tủ lạnh 2 cửa (dưới -18°C): Sữa có thể bảo quản từ 3 – 6 tháng.
- Trong tủ đông chuyên dụng (dưới -20°C): Sữa có thể bảo quản lên đến 12 tháng.
Lưu ý quan trọng:
- Vệ sinh dụng cụ vắt và bảo quản sữa
- Để đảm bảo sữa mẹ luôn sạch sẽ, không bị nhiễm khuẩn, mẹ cần chú ý:
- Rửa tay sạch sẽ trước khi vắt sữa.
- Sau mỗi lần sử dụng, máy vắt sữa, bình sữa, túi trữ sữa và tất cả dụng cụ liên quan cần được rửa sạch bằng nước ấm và tiệt trùng bằng máy tiệt trùng hoặc nước sôi.
- Không sử dụng xà phòng có mùi thơm mạnh hoặc chất tẩy rửa mạnh vì có thể để lại dư lượng không an toàn cho bé.
Sử dụng túi trữ sữa chuyên dụng
- Túi trữ sữa được thiết kế đặc biệt giúp bảo quản sữa an toàn hơn so với bình nhựa thông thường.
- Khi cho sữa vào túi, chỉ nên đổ khoảng 120 – 150ml/túi để tránh lãng phí và giúp sữa rã đông nhanh hơn.
- Không đổ đầy túi sữa vì khi đông lạnh, sữa sẽ giãn nở, dễ làm rách túi.
- Để túi sữa nằm dẹt trong ngăn đá để tiết kiệm diện tích và giúp rã đông nhanh hơn khi cần sử dụng.
Hướng dẫn rã đông sữa đúng cách
- Sữa mẹ đông lạnh cần được rã đông đúng cách để giữ nguyên giá trị dinh dưỡng:
- Rã đông trong ngăn mát tủ lạnh: Nên để sữa rã đông từ từ trong ngăn mát khoảng 12 giờ trước khi sử dụng.
- Hâm nóng sữa: Đặt bình sữa vào bát nước ấm khoảng 40°C hoặc dùng máy hâm sữa. Không hâm sữa bằng lò vi sóng vì nhiệt độ không đều có thể làm mất chất dinh dưỡng.
- Lắc nhẹ sữa trước khi cho bé bú để lớp chất béo hòa tan lại với phần nước sữa.
Lưu ý quan trọng:
- Sữa sau khi rã đông chỉ nên sử dụng trong vòng 24 giờ nếu để trong ngăn mát.
- Nếu đã hâm nóng, sữa nên dùng trong 2 giờ và không được làm lạnh lại.
- Nếu sữa có mùi lạ hoặc màu bất thường, không nên sử dụng.
Kết luận
Duy trì nuôi con bằng sữa mẹ khi đi làm có thể là một thử thách, nhưng với sự chuẩn bị chu đáo và áp dụng những mẹo giúp mẹ đi làm vẫn duy trì nuôi con bằng sữa mẹ ở trên, mẹ hoàn toàn có thể đảm bảo bé vẫn nhận được nguồn dinh dưỡng quý giá này. Hãy luôn nhớ rằng sữa mẹ là món quà tuyệt vời nhất dành cho con, giúp con phát triển khỏe mạnh cả về thể chất lẫn trí tuệ. Đừng quên chăm sóc bản thân thật tốt để có đủ sức khỏe và tinh thần vững vàng trên hành trình nuôi con.